żagnicowate

Wszystkie wpisy otagowane „żagnicowate”

Żagniczka wiosenna (Brachytron pretense) – mała, ale zadziorna

Posted by skorpion21 on 2 kwietnia 2020
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , , . Dodaj komentarz

Pomijając dwie straszki, które są naszymi jedynymi ważkami zimującymi jako dorosłe, pierwsze wiosenne ważki pojawiają się na przełomie kwietnia i maja. Wśród nich można wymienić m.in. szklarki, gadziogłówki oraz bohaterkę tego artykułu, czyli żagniczkę. Tą ostatnią spotykam najrzadziej z nich wszystkich, a jeśli już się trafia, to zwykle pojedynczo. Czasami ją widuje, jak przysiada na gałęziach drzew, ale nie łatwo do niej podejść, ponieważ jest bardzo czujna i odlatuje, jeśli tylko poczuje się zagrożona. Na szczęście nie jest to też niemożliwe i kilka razy miałem z nią bliższy kontakt, dzięki czemu mogę wam ją pokazać.

Systematyka i wygląd

Żagniczka wiosenna, znana też jako żagniczka zwyczajna lub szklarek, należy rzecz jasna do rodziny żagnicowatych (Aeshnidae) i jest jedyną przedstawicielką swego rodzaju w Polsce.

Na pierwszy rzut oka przypomina wyglądem inne żagnicowate, ale jeśli uda nam się jej bliżej przyjrzeć, to szybko dostrzeżemy, że różni się od nich kilkoma cechami. Przede wszystkim warto zwrócić na gęste włoski, które pokrywają jej ciało; to jedyna nasza żagnica, której odwłok jest owłosiony. Żagniczka wiosenna jest także dużo mniejsza od np. żagnicy sinej (Aeshna cyanea), którą chyba najmocniej przypomina. Długość jej ciała sięga maksymalnie 6,3 cm, a rozpiętość skrzydeł dochodzi do 7,5 cm. Takie wymiary oznaczają, że najmniejszą przedstawicielką żagnicowatych w Polsce. Jeśli chodzi o ubarwienie to jest w dużej mierze czarna, z licznymi, kolorowymi plamami na ciele. Na tułowiu znajdują się żółte lub zielonkawe plamy i podobne są też obecne na odwłoku samicy. Odwłok samców pokrywają z kolei niebieskie plamki.

Gdzie ją można spotkać?


Obecna w całej Polsce z wyjątkiem obszarów górskich. Najpospolitsza na pojezierzach oraz w centralnej części kraju. Pojawia się w okolicach rozmaitych wód stojących, takich jak stawy, jeziora, glinianki, torfianki i żwirownie. Znacznie rzadziej zasiedla wody wolnopłynące. Oczywiście, podobnie jak inne żagnice, również i ten gatunek lubi odlatywać od wód i przez to można go też spotkać np. w lasach. Pierwsze osobniki pojawiają się pod koniec kwietnia i są widywane do końca czerwca.

Tryb życia

Może i żagniczka wiosenna jest mała, ale to nie oznacza, że brak jej pazura. Wręcz przeciwnie, jest drapieżnikiem, który nie boi się atakować dużych ofiar. Sam miałem okazję zobaczyć ją, jak zaatakowała i dopadła inną ważkę, konkretnie lecichę pospolitą (Orthetrum cancellatum), która jest przecież niewiele od niej mniejsza! Przyznam, że widok ten naprawdę mocno mnie zaskoczył. Drapieżnik ze swoją ofiarą wpadł między trawy i jak gdyby nic zaczął ją pożerać. Udało mi się ją nawet podejść i zrobić parę zdjęć, ale to było dobrych parę lat temu, gdy nie byłem jeszcze tak doświadczony w robieniu zdjęć i wyszły mi one tak sobie. Cała sytuacja miała miejsce nad Jeziorem Isąg, w pobliżu Łukty i nie była jedyną tego typu. Pamiętam, że trafiłem na okres, gdy przeobraziło się mnóstwo lecich, które często padały łupem różnych ważek, nie tylko żagniczek, ale też husarzy mniejszych i miedziopiersi metalicznych. Opowiadałem już o tym zresztą właśnie przy okazji artykułu o husarzu, do którego zresztą was odsyłam tutaj. Na inne ważki, żagniczki polują jednak raczej okazjonalnie. Ich głównym celem ataku są mniejsze owady, takie jak muchówki, jętki czy chruściki. Żagniczki latają najchętniej w słoneczne dni, gdy pogoda się psuje wówczas usadawiają się na roślinach i cierpliwie czekają na jej poprawę.

Kopulacja tych ważek odbywa się w locie lub na roślinach. Gdy jest po wszystkim samice pojawiają się nad brzegami wód, aby złożyć jajeczka. By zapewnić im bezpieczeństwo wkłuwają je w tkankę roślin unoszących się na powierzchni wody. Larwy, które się wylęgną dorastają do 4 cm i są łatwe do rozpoznania dzięki głowie, która ma trochę kształt trapezu. Co więcej jej oczy są bardzo malutki, w porównaniu z larwami innych żagnicowatych. W ciągu swoje życia ukrywają się wśród podwodnej, zbutwiałej roślinności, gdzie polują na drobne zwierzęta. Ich rozwój trwa w sumie trzy lata.

Husarz władca (Anax imperator) – król przestworzy

Posted by skorpion21 on 1 kwietnia 2020
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , , . Dodaj komentarz


We wszystkich moich książkach, husarz jest opisywany jako wyjątkowo pospolity gatunek, co mogłoby oznaczać, że spotkanie z nim jest dziecinnie proste. Osobiście mam jednak z nim trochę inne doświadczenia. Mimo, że dość często zdarza mi się chodzić w teren, to w swoim życiu widziałem go kilka, może kilkanaście razy. Mogłoby się wydawać, że miałem pecha, jednak szkopuł tkwi gdzie indziej. Książki nie wspominają bowiem, że husarz jest bardzo płochliwą ważką. Od czasu do czasu zdarza mu się przysiąść na jakiejś gałęzi czy łodydze, żeby odpocząć, ale jednocześnie jest piekielnie czujny. Podrywa się do lotu, gdy tylko odkryje, że jesteśmy w pobliżu i zanim zdążymy go dojrzeć, on jest już w powietrzu i krąży wysoko nad naszymi głowami, szukając nowego miejsca na odpoczynek. Właśnie dlatego, husarz jest tą ważką, która dość późno gości na moim blogu. Mimo to, w ciągu tych kilku lat udało mi się mu zrobić kilka zdjęć, co oznacza, że mogę go w końcu pokazać.

Systematyka i wygląd

Rodzaj Anax, który jest zaliczany do rodziny żagnicowatych (Aeshnidae), liczy w naszym kraju zaledwie trzy gatunki. Husarza mniejszego (A. parthenope) miałem już okazję pokazać u siebie na blogu, natomiast tym, który wciąż na to czeka jest husarz wędrowny (Anax ephippiger) i jak wskazuje jego nazwa, jest gatunkiem migracyjnym, który co jakiś czas przylatuje do Polski z południa. W 2019 r. miał miejsce duży nalot tego gatunku na nasz kraj, jednak niestety nie miałem szczęścia, aby go spotkać i sfotografować.

Husarz władca to największa ważka w naszym kraju. Długość jego ciała dochodzi do 8,4 cm, a rozpiętość jego skrzydeł sięga nawet do 11 cm. Tułów samców jest intensywnie zielony, zaś ich odwłok jaskrawoniebieski z czarną pręgą biegnącą przez cały jego środek. Ubarwienie samic jest podobne, ale dużo mniej intensywne i znacznie w nim więcej zieleni. Husarz władca jest bardzo charakterystyczny i dość łatwo go rozpoznać, jednak jest jedno „ale”. Dokładniej chodzi o jego krewniaka husarza mniejszego, u którego występuje odmiana barwa łudząco podobna do husarza władcy. Można go jednak łatwo odróżnić po tym, że jego ubarwienie nie jest tak jaskrawe, jak u władcy i dotyczy to zarówno odwłoka jak i tułowia.

Gdzie go można spotkać?

Jak już wspomniałem na początku, husarz jest opisywany jako gatunek pospolity. Dodam do tego jeszcze, że można go spotkać w całej Polsce, z wyjątkiem wysokich masywów górskich. Co do środowiska, to pojawia się w pobliżu rozmaitych zbiorników wodnych, głównie stojących oraz wolnopłynących. Szczególnie upodobał sobie te, które zostały stworzone przez człowieka, a więc zbiorniki retencyjne, glinianki, żwirownie, stawy i torfianki. Mimo jego zmiłowania do wody, często zdarza mu się oddalać od wód i dlatego można go też spotkać np. na nasłonecznionych obrzeżach lasów. Husarza władcę można obserwować od maja do sierpnia.

Tryb życia

Husarz władca uchodzi za jednego z najlepszych lotników wśród ważek i obserwując go w locie można w to rzeczywiście uwierzyć. Dotyczy to szczególnie samców, które dzielnie patrolują swoje rewiry i przepędzają z nich potencjalnych rywali w bardzo widowiskowy sposób. Odnosi się to nie tylko do innych husarzy, ale też do innych ważek. Jeśli husarz władca spotka mniejszą od siebie ważkę, to na przepędzeniu wcale nie musi się skończyć. Husarz jest bowiem agresywnym drapieżnikiem, który bez skrupułów poluje na rozmaite owady, głównie muchówki, chruściki i jętki, ale czasami zdarza mu się też chwytać mniejsze motyle i właśnie inne ważki. Mogą to być np. lecichy, szklarki czy szablaki. Z tego co jednak udało mi się zaobserwować, to nie zdarza mu się to tak często, jak husarzowi mniejszemu.

Kopulacja tych ważek zaczyna się w powietrzu, ale szybko przenosi się na ziemię. Gdy jest już po wszystkim, samice przylatują nad zbiorniki wodne i przysiadają na unoszących się na wodzie roślinach, by składać w nich jaja. Robią to zawsze samotnie, bez towarzystwa samca, co różni je od husarzy mniejszych, u których samiec zawsze towarzyszy samicy w trakcie tego procesu.

Z jaj wylęgają się larwy, których rozwój trwa rok. Ostatecznie mogą dorastać nawet do 5,5 cm, a do tego są dużo masywniejsze niż larwy innych naszych ważek. Są też bardzo drapieżne i oprócz owadów, mogą też polować np. na kijanki czy małe rybki. Na swoje ofiary polują przy pomocy zmodyfikowanej wargi dolnej, czyli tzw. maski, na końcu której znajdują się swego rodzaju szczypce. Gdy larwa dostrzeże ofiarę, wówczas wyrzuca w jej kierunku maskę z tak zawrotną prędkością, że ofiara nie ma praktycznie szansy na ucieczkę. Larwa potrafi się też poruszać na większe odległości dzięki wodzie zasysanej przez odbyt do jelita. Gdy larwa chce się przemieścić, wyrzuca tę wodę z powrotem na zewnątrz i robi to z taką siłą, że zostaje wyrzucona do przodu, zupełnie jakby miała w odbycie silnik odrzutowy! Przydaje się to do ucieczki przed drapieżnikami i żeby zbliżyć się do ofiary.

Koniec ich rozwoju przypada zwykle na przełom maja i czerwca. Właśnie wtedy, pod osłoną nocy, larwy wspinają się na wystające z wody rośliny wodne i przeobrażają się w dorosłe ważki. Często to robią jednocześnie, dlatego dochodzi do sytuacji, gdy nagle jednego dnia, nad danym zbiornikiem wodnym, pojawia się nagle całe mnóstwo husarzy, choć jeszcze dzień wcześniej nie było tam ani jednego.

Żagnica sina (Aeshna cyanea) – błękitna i okazała

Posted by skorpion21 on 16 września 2017
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , , , . 1 Komentarz

Żagnica, o której za chwilę wam opowiem, należy do jednych z najbardziej znanych ważek w naszym kraju. Chyba nie ma nikogo, kto podczas wypadu do lasu nie spotkałby się z tym ogromnym, rozlatanym owadem, który wprost uwielbia podlatywać do ludzi i zawisać w powietrzu dosłownie przed nosami. Choć pozornie może być to odebrane jako próba ataku, w rzeczywistości żagnica jest po prostu bardzo ciekawskim stworzeniem, które warto mieć w pobliżu, chociażby dlatego, że jej łupem padają mniejsze, ale prawdziwie dokuczliwe stworzenia, takie jak komary czy muchy. I już samo to jest dobrym powodem, by poznać ją bliżej.

Nazewnictwo i systematyka

Na chwilę obecną zwie się ją żagnicą siną, co jest nawiązaniem do jej nazwy łacińskiej, ale nie zawsze tak było. W przeszłości znana była bowiem jako żagnica okazała i z taką też nazwą można się spotkać w starszej literaturze. Co jednak ciekawe, czasami nazywano ją również żagnicą błękitną, czy żagnicą większą. Sporo tych nazw, dlatego dobrze, że w końcu zdecydowano się na jedną konkretną, choć przyznam szczerze, nie było mi łatwo przestawić się z żagnicy okazałej na żagnicę siną.

Co do systematyki, napisze tylko, że żagnica sina jest jednym z 9 gatunków, z rodzaju Aeshna, należącego do rodziny żagnicowatych (Aeshnidae).

Wygląd

Żagnica sina jest jedną z największych przedstawicielek swego rodzaju, a jednocześnie jedną z największych rodzimych ważek w ogóle. Długość jej ciała sięga 7,5 cm, zaś rozpiętość jej skrzydeł dochodzi do 11 cm. Jej ciało ma mocną budowę, choć odwłok jest jednocześnie stosunkowo smukły.

Świeżo po przeobrażeniu się w dorosłego osobnika, przedstawiciele obu płci mają bardzo zbliżone ubarwienie, w którym największą uwagę przykuwa ciemno zabarwiony odwłok, z licznymi, blado-niebieskimi plamkami. U samiczek szybko jednak nabierają zielonej barwy, zaś sam odwłok przybiera brązowy kolor. Samce z kolei stają się w dużej mierze czarne, zaś plamki na odwłoku tylko częściowo zmieniają barwę na zieloną, reszta bowiem pozostaje niebieska (choć takie plamki, są dużo jaskrawsze, niż u młodych osobników).

Warto się również przyjrzeć plamom na tułowiu, które u obu płci są zielone, zaś ich układ i wygląd jest bardzo ważny przy identyfikacji tego gatunku. Zwłaszcza dwie plamy na jego wierzchu, które są duże i mają nieco owalny kształt. U większości pozostałych gatunków żagnic, wspomniane plamki są zwykle mniejsze, bardziej podłużne lub nie ma ich w ogóle. Jedynie u rzadkiej żagnicy zielonej (Aeshna viridis) możemy się spotkać z podobnymi plamami. Na szczęście ją również można odróżnić po ubarwieniu tułowia, tyle, że trzeba spojrzeć na jego boki. Podczas gdy u żagnicy zielonej są one jednolicie zielone, z pojedynczym, czarnym pasem, w jego przedniej części, to u naszej żagnicy sinej, mamy dwa czarne pasy, przy czym ten drugi występuje w jego środkowej części. Co również ważne, nie jest on jednolity, lecz z charakterystycznymi, zielonymi plamkami. Tak wyglądające boki tułowia są obecne zarówno u samca, jak i u samicy żagnicy sinej.

Z innych cech charakterystycznych tego gatunku, w oczy rzuca się chociażby ciemna palma na czole, która z wyglądu przypomina trochę grzybka (u żagnicy zielonej, plamka ta jest węższa i pozbawiona nóżki). Bardzo ważny jest również wygląd pierwszych trzech segmentów odwłoka, który zdecydowanie różni się od tego, jaki posiadają inne żagnice, dlatego dobrze jest go zapamiętać, gdy próbuje się je zidentyfikować.

Gdzie ją można spotkać?

Pospolita w całej Polsce. Gatunek ten jest bardzo wszechstronny pod względem wyboru wód, w których rozwijają się jego larwy, to też można go spotkać w pobliżu najróżniejszych zbiorników wodnych, ale nie tylko. Żagnice mają bowiem zwyczaj oddalać się od nich i to na znaczne odległości, dlatego równie często można je spotkać w lasach, a od czasu do czasu zalatują nawet do miast. Również miłośnicy ogródkowych oczek wodnych mogą liczyć na ich odwiedziny. Pierwsze, dorosłe osobniki można znaleźć już pod koniec czerwca, natomiast ostatnie z nich można obserwować nawet do pierwszych, listopadowych dni, o ile tylko będzie im sprzyjać pogoda.

Tryb życia

O żagnicy sinej można śmiało powiedzieć, że jest sprawnym, a przede wszystkim bardzo wytrwałym lotnikiem, spędzającym w powietrzu długie godziny, z rzadka robiąc sobie jakiekolwiek przerwy. Jeśli już, to decyduje się na to wieczorami oraz w trakcie wietrznej i chłodnej aury, dlatego jeśli chcemy spotkać siedzącą żagnicę, warto jej poszukać pod koniec lata oraz jesienią, gdy odpoczywa na gałęziach i pniach drzew. Z tego co obserwuje, nie jest wówczas tak bardzo płochliwa, jak żagnica ruda czy husarze, dlatego jeśli tylko zachowamy spokój i nie będziemy wykonywać gwałtownych ruchów, wówczas mamy sporą szanse, by zbliżyć się do niej i zrobić jej całkiem niezłe zdjęcie.

Trzeba jednak przyznać, że dużo częściej widzi się ją, jak fruwa to tu, to tam, zawisając co jakiś czas w powietrzu. Szczególnie rozlatane są samce, które wyznaczają swoje własne rewiry i które dzielnie ich strzegą przed innymi samcami. W razie spotkania, dochodzi do powietrznej bitwy, w wyniku której intruz zostaje najczęściej przepędzony. Prócz tego, żagnice podczas lotu polują na inne, latające owady, przy czym nie są wybredne i łapią praktycznie wszystko, co tylko są wstanie pokonać, a więc wszelkiego rodzaju muchówki, błonkówki (nawet osy i pszczoły), jętki, chruściki czy mniejsze motyle. Z ich wypatrzeniem nie mają żadnych problemów, ponieważ ważki, w tym również żagnice, są świetnymi wzrokowcami, a ich ogromne oczy pozwalają im widzieć praktycznie dookoła głowy. Swoje ofiary chwytają odnóżami, po czym pożerają je w locie (jedynie przy bardzo dużej zdobyczy decydują się na chwilę przysiąść). W locie zaczyna się również kopulacja samca z samicą, choć szybko przenosi się na stabilny grunt, zwykle na jakąś ustronną gałąź lub łodygę i trwa od 1 do 2 godzin.

Skoro o samicach mowa, to obserwuje się je trochę rzadziej niż samce, choć czasami można ją zauważyć, jak przesiadują na gałęziach drzew. Najłatwiej znajduje się je jednak w bezpośrednim sąsiedztwie wody, gdzie przysiadają np. na wystających z wody korzeniach lub unoszących się na niej patykach. Przy pomocy swego pokładełka, składają wówczas jajeczka, które umieszczają w drewnie, mchu, lub w większych fragmentach roślin pływających po powierzchni wody. Trzeba przyznać żagnicy sinej, że jest bardzo wszędobylskim gatunkiem, który właściwie nie ma większych wymagań co do wyboru wody, w które ma się rozwijać jej potomstwo. Oczywiście standardowo, mogą wybrać „klasyczne” jeziora, stawy czy wolno płynące rzeki. Gdy jednak brak takowych w pobliżu, równie dobrze mogą się zadowolić małą sadzawką, śródpolnym oczkiem, leśną kałużą a nawet… starą, wyrzuconą oponą, w której nagromadziła się woda.

Z jajeczek, które wcześniej zimowały, pojawiają się pierwsze, wiosenne larwy. Choć początkowo są bardzo małe, szybko rosną, przechodząc w międzyczasie aż 10 wylinek. Najczęściej przebywają wśród podwodnej roślinności lub na dnie zbiornika, gdzie prowadzą rzecz jasna drapieżny tryb życia. Polują na różne wodne stworzenia, młode na ten przykład zaczynają od drobnych skorupiaków i larw owadów (np. ochotek i komarów), a wraz ze wzrostem, rosną również ich ofiary. Dojrzałe larwy polują nie tylko na bezkręgowce, ale również na drobne kręgowce, głównie kijanki oraz narybek. Swoje ofiary chwytają tzw. maską, czyli zmodyfikowaną wargą dolną, którą błyskawicznie wysuwają do przodu i zaciskają na nich specjalne, haczykowate wyrostki znajdujące się na jej zakończeniu. Same również padają łupem różnych, wodnych stworzeń, zwłaszcza w trakcie linienia, kiedy są najbardziej narażone. Zaniepokojone potrafią jednak bardzo szybko uciec, dzięki wodzie, która nagromadziła się w jelicie, podczas oddychania. Gdy larwa gwałtownie ją uwolni ze skrzelotchawek na końcu odwłoka, zostaje wówczas wystrzelona przed siebie, zupełnie jak prawdziwa rakieta. Dzięki temu, nie tylko może umknąć drapieżnikowi, ale również zbliżyć się do ofiary. Pod koniec rozwoju, larwa osiąga około 4 cm i wtedy też opuszcza wodę, najczęściej wspinając się na jakąś łodygę, albo wystającą z wody trzcinę i na niej też przeobraża się w dorosłego osobnika.

Galeria:

Żagnica ruda (Aeshna isoceles)

Posted by skorpion21 on 30 Maj 2016
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , , , . Dodaj komentarz

Ważki należące do rodzaju Aeshna słyną jako wytrwali lotnicy, których rzadko się widuje w czasie spoczynku. Żagnica ruda, znana też jako żagiew, jest jednak ciekawym wyjątkiem. Co i rusz obserwuje ją przesiadującą na różnych roślinach… nie tylko na gałęziach krzewów i drzew, ale także wśród roślin zielnych, a nawet pośród traw. Można by pomyśleć, że z tego względu żagiew jest znakomitym obiektem do fotografowania. Nic bardziej mylnego. Ta niezwykle czujna ważka jest wyjątkowo płochliwa i zazwyczaj obserwuje ją w momencie, gdy podrywa się do lotu i ucieka. Przez ostatnie lata skutecznie mi umykała, jednak w tym roku miałem o wiele więcej szczęścia i udało mi się ją kilka razy sfotografować.

Systematyka

Nasza żagiew jest jedną z 9 przedstawicielek rodzaju Aeshna w naszym kraju. Trzeba przyznać, że swoim ubarwieniem zdecydowanie wyróżnia się wśród kuzynek. Pomylić ją można właściwie tylko z żagnicą wielką (Aeshna grandis), która jest jednak znacznie większa, ciemniejsza, zaś na odwłoku znajdują się niebieskie (samce) lub żółte (samice) plamki.

W przeszłości systematyka tej ważki budziła niemałe kontrowersje, co objawiało się dość różnorodnym nazewnictwem tego gatunku. W starszych książkach i opracowaniach można się więc spotkać z takimi nazwami jak Anaciaeschna isosceles czy Aeschna isosceles.

Wygląd

Żagnica ruda wyróżnia się wśród swego rodzaju wyraźnie mniejszymi rozmiarami, co oczywiście wcale nie oznacza, że jest małą ważką. Długość jej ciała sięga maksymalnie do 7,2 cm, zaś rozpiętość skrzydeł do 9 cm. Pod względem ubarwienia w oczy rzucają się jej jasnozielone oczy, choć u młodych osobników są one oczywiście znacznie mniej jaskrawe. Reszta ciała naszej żagnicy, zgodnie z nazwą, jest ruda, z cienką, ciemną linią biegnącej przez środek odwłoka oraz jasnymi, żółtymi pasami po bokach tułowia. Kolor tego ostatniego oraz odwłoka może przywodzić na myśl barwę płomieni i stąd też najpewniej wywodzi się jej druga nazwa, czyli żagiew (słowo to oznacza m.in. płonące kawałki drewna). Skoro jesteśmy przy odwłoku, to warto zwrócić uwagę na drugi segment odwłoka. To właśnie na nim znajduje się jaskrawo-żółty rysunek, przypominający kształtem strzałkę, albo trójkąt. Na koniec dodam jeszcze, że odnóża tej wazki mają czarno-czerwoną barwę.

Ciekawostką dotyczącą tej ważki jest fakt, że dymorfizm między samcem a samicą, jest zarysowany stosunkowo słabo w porównaniu z pokrewnymi gatunkami. Osobniki obu płci mają niemal takie samo ubarwienie, natomiast różnice między nimi dotyczą głównie niuansów, takich jak skrzydła. Trójkąty analne, czyli wąskie fragmenty skrzydeł, znajdujące się przy krawędzi drugiej pary, mniej więcej w miejscu stykania się ich z odwłokiem, mają u samców bursztynowe zabarwienie, podczas gdy u samic są „normalnej” barwy. Inną różnicą, na którą warto zwrócić uwagę, jest odwłok, który u samców posiada charakterystyczne zwężenie w okolicach trzeciego segmentu odwłoka. U samicy odwłok w tej części jest zgrubiały, zaś jego boki w tej części mają dodatkowo bladozielone plamy, trudno dostrzegalne u samców.

Gdzie ją można spotkać?

Pospolita w całym kraju. U mnie na Warmii jest jedną z liczniejszych, majowych ważek. Żagnice rude preferują zbiorniki wodne o wysokiej, gęstej roślinności porastającej jej brzegi, czyli np. jeziora, glinianki, żwirownie i starorzecza. Mimo to, żagnice z tego gatunku, zwłaszcza samce, dużo łatwiej można spotkać na obrzeżach lasów i w pobliżu nasłonecznionych dróg, gdzie przesiadują na okolicznych roślinach lub latają w ich pobliżu. Żagiew jest najwcześniej pojawiającą się żagnicą z rodzaju Aeshna. Pierwsze osobniki pojawiają się już w połowie maja i widuje się je do końca czerwca.W trakcie składania jaj.

Tryb życia

Tak jak wspomniałem na początku, żagiew ruda bardzo chętnie przysiada na roślinach, by móc na nich odpocząć. Jest jej przy tym zupełnie obojętne, czy siądzie na odsłoniętej gałązce, czy też pod liściem, w jakimś bardziej ustronnym miejscu, chociaż generalnie preferuje miejsca nasłonecznione. Gdzie by jednak nie usiadła, jest tak samo czujna. Spłoszona często kołuje wysoko wśród drzew, by po kilku chwilach znów przysiąść na jakiejś roślince, blisko ziemi. Jeśli więc ją spłoszymy, warto mimo wszystko mieć ją na oku, ponieważ kiedy już ustalimy miejsce, w którym znów usiądzie, wówczas możemy spróbować się do niej zakraść. Nie jest to łatwe, ale przy odrobinie cierpliwości jak najbardziej możliwe.

Najczęściej obserwuje się samce, ponieważ to właśnie one są najaktywniejszymi lotnikami i przez to też najbardziej rzucają się w oczy. Często przy jednej, leśnej ścieżce fruwa kilka osobników, które obsiadają sąsiadujące ze sobą gałązki i łodygi roślin. Do lotu podrywają się wtedy, gdy zostaną spłoszone, ale także gdy przychodzi czas coś upolować. Ich łupem padają różne owady latające, które są przez nie pożerane w powietrzu. Samiczki prowadzą nieco bardziej skryty tryb życia. Zazwyczaj trzymają się blisko zarośli, a najłatwiej można je zaobserwować tuż przy wodzie, w trakcie składania jaj. Ta ostatnia czynność wygląda w ten sposób, że samica przysiada na jakiejś wystającej z wody roślinie, lub innym, zanurzonym obiekcie, po czym zanurza swój odwłok i przy pomocy pokładełka wkłuwa jaja w tkankę podwodnych roślin. Podczas tej czynności, samica jest bardzo spokojna, dzięki czemu można się do niej łatwo zbliżyć, by zrobić jej kilka zdjęć.

Larwy, które wylęgną się z jaj, żyją na dnie zbiornika wodnego, gdzie polują na inne, wodne bezkręgowce. Od innych larw z rodzaju Aeshna różnią się wyraźnie dłuższymi, górnymi przysadkami odwłokowymi. Rozwój larw trwa do dwóch lat.

Galeria: