motyl

Wszystkie wpisy otagowane „motyl”

Przeziernik osowiec (Sesia apiformis) – mistrz mimikry

Posted by skorpion21 on 31 października 2022
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , , , , . 1 Komentarz

Na moim blogu pojawiło się wiele owadów, które podszywają się pod groźniejsze gatunki, aby uniknąć pożarcia przez drapieżniki. Brakowało właściwie tylko przeziernika osowca, ponieważ przez długi czas nie byłem wstanie na niego natrafić. Zmieniło się to kilka lat temu, gdy w końcu zrobiłem mu zdjęcie. Niestety przeziernik dość szybko mi zwiał, dlatego zrobiłem jedno zdjęcie i było ono raczej dość dalekie od ideału. Postanowiłem więc poczekać z artykułem na jego temat do czasu, aż zrobię mu więcej zdjęć i w tym roku w końcu mi się to udało.

Systematyka i wygląd

Przeziernik osowiec zalicza się do rodziny przeziernikowatych (Sesiidae), które liczą w naszym kraju 31 gatunków. Większość z nich to gatunki mniej lub bardziej rzadkie, ale jest wśród nich parę takich, które przy odrobienie szczęście można spotkać na naszych łąkach i w lasach. Nasz przeziernik osowiec zdecydowanie wyróżnia się wśród swoich krewniaków naprawdę sporymi rozmiarami. Podobną wielkość osiąga właściwie tylko Sesia bembeciformis, ale jest on bardzo rzadki, a do tego można go łatwo odróżnić m.in. po braku dużych, żółtych plam w górnej części tułowia.

Długość jego ciała dochodzi do 2 cm, natomiast rozpiętość jego skrzydeł sięga do 5 cm. Tym, co wyróżnia przeziernika jest jego wygląd. Choć jest stuprocentowym motylem, to na pierwszy rzut oka przypomina dużą osę lub szerszenia. Jego ciało jest żółto-czarne. Czułki są grube i czarne, skrzydła natomiast są małe i wąskie. Ich żyłki mają miły dla oka rdzawo-brązowy kolor. W czasie lotu skrzydła przeziernika wydają brzęczenie, podobnie jak u szerszenia. Jego odwłok jest wydłużony i gruby, przez co jeszcze bardziej zwiększa jego rozmiar w naszych oczach.

To, czego brakuje przeziernikowi, to oczywiście żądło. Przeziernik tylko udaje osę, ale sam jest całkowicie niegroźny i nie ma żadnego oręża, którym mógłby się bronić. Właśnie dlatego nie trzeba się go obawiać.

Gdzie go można spotkać?

Przeziernik osowiec występuje właściwie w całej Polsce i chociaż czasami opisuje się go, jako gatunek pospolity, to jednak nie spotyka się go jakoś zbyt często. Ja sam widziałem go tylko kilka razy w życiu, przy czym dwa razy zrobiłem mu zdjęcia.

Znaleźć go można głównie w wilgotnych lasach, dolinach rzecznych, a czasami też w parkach. Dorosłe osobniki są aktywne w czerwcu i w lipcu, przy czym ja zawsze spotykałem go gdzieś tak na przełomie tych dwóch miesięcy.

Tryb życia

Przezierniki są związane z topolami, ponieważ w tych drzewach rozwijają się ich larwy. Mogą to być zarówno topole białe i czarne, jak również osiki. Rzadko, bo rzadko, ale trafiają się także w wierzbach iwach. Zaraz po przyjściu na świat, larwy zagrzebują się w ziemi i wgryzają się w korzenie, gdzie żerują przez następne dwa lata. Na pierwszy rzut oka przypominają larwy chrząszczy i można je z nimi bardzo łatwo pomylić.

Tuż przed przepoczwarczeniem, schodzą w głąb drewna na głębokość ok. 10 cm. Pozostawiają wtedy jedynie cienką warstwę kory nad wejściem, aby ukryć chodnik przed wrogami. Nie zawsze się to sprawdza, ponieważ duże larwy przezierników często padają łupem dzięciołów, natomiast we wcześniejszych fazach rozwoju mogą być atakowane przez parazytoidy. Te, larwy, które zdołają jednak przetrwać, budują kokon z jedwabnej przędzy i resztek drewna, a następnie zmieniają się w poczwarkę. Ta ostatnia na krótko przed wylotem motyla wysuwa się z oprzędu, aby przeziernik mógł się szybko wydostać na zewnątrz. Czasami można znaleźć puste poczwarki wystające z drzewa.

Dorosłe samice, które dopiero co się przeobraziły, zwykle spędzają pierwsze godziny na tym samym drzewie, w którym się rozwijały, blisko otworu, przez który wydostały się na zewnątrz. Są zwykle mało ruchliwe, przynajmniej do chwili zapłodnienia przez samce. Te ostatnie są dużo bardziej ruchliwe. Chętnie latają na większe odległości i z tego co zaobserwowałem, rzadko robią sobie dłuższe przerwy, chyba ze uda im się znaleźć jakąś samicę. Przezierniki są dobrymi lotnikami i w razie potrzeby mogą zawisnąć w powietrzu. Po odbytej kopulacji samice ruszają znaleźć odpowiednie miejsce, na złożenie jaj. Tych mogą wyprodukować aż do 1200.

W przeciwieństwie do innych przezierników, ten gatunek nie odwiedza kwiatów, ponieważ jego ssawka jest uwsteczniona i nie może pobierać żadnego pokarmu. Samice żyją zaledwie 7 dni, samce najpewniej jeszcze krócej.

Boczanka brązowianka (Patania ruralis) – Gąsienica, która kołem się toczy

Posted by skorpion21 on 21 grudnia 2021
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , . Dodaj komentarz

Przyznam szczerze, że gdy zabierałem się za napisanie tekstu o boczance, nie sądziłem, że będę mógł się o niej zbytnio rozpisać. Wszystko dlatego, że rzadko się pojawia w moich książkach, a jeśli już, to nie jest zbyt dokładnie opisana. Jak się jednak okazuje, boczanka jest motylem, obok którego zdecydowanie nie można przejść obojętnie. W końcu jaki inny gatunek może się pochwalić, że na jego cześć nazwano kombajn głębinowy!

Systematyka i wygląd

Zanim jednak zejdziemy w głębiny, przyjrzyjmy się najpierw jej przynależności systematycznej. Boczanka brązowianka należy do rodziny wachlarzykowatych (Crambidae), która liczy w Polsce ok. 150 gatunków. W przeszłości nosiła nazwę Pleuroptya ruralis, o czym warto pamiętać, gdy będziemy chcieli o niej poczytać w starzej literaturze. Boczanka jest jedynym przedstawicielem rodzaju Patania w Polsce, co znacznie ułatwia jej rozpoznanie. Mimo to, niektóre osoby mogą ją pomylić z paroma innymi gatunkami z rodziny Crambidae, które mają podobną sylwetkę. Wśród nich jest chociażby przezierka ostrożenianka (Anania perlucidalis), Palpita vitrealis, czy nawet popularna ostatnio ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis). Boczankę można jednak łatwo od nich odróżnić, wystarczy porównać ich ubarwienie i wzór na skrzydłach.

Skoro o skrzydłach mowa, to ich rozpiętość waha się od 2,8 do 4 cm. Tym, co zwraca w nich uwagę, to fakt, że są w dużej mierze przeźroczyste, z miłym dla oka, perłowym połyskiem. Dodatkowo można też na nich dostrzec kilka, ciemnych, zygzakowatych przepasek i plamek. Reszta jej ciała jest jednolicie biała.

Gdzie ją można spotkać?

Boczanka jest pospolita w całej Polsce. Preferuje tereny wilgotne, takie jak brzegi jezior i rzek, wilgotne łąki i polany leśne, obrzeża lasy czy tereny ruderalne. Może też zalatywać do parków i ogrodów. Dorosłe osobniki są aktywne od końca kwietnia do października, przy czym sam najczęściej spotykam je w lipcu i sierpniu.

Tryb życia

W ciągu dnia, dorosłe boczanki odpoczywają na różnych roślinnych, przy czym zazwyczaj kryją się na spodzie liści, dlatego nie rzucają się zbytnio w oczy. Uaktywniają się gdzieś tak późnym południem oraz wieczorem i są aktywne przez całą noc. Chętnie przylatują do kwiatów, aby żywić się ich nektarem. Nie są wybredne. Obserwowałem je chociażby na ostach, driakwiach, krwawnikach, wrotyczach i nawłociach. Nie są wtedy płochliwe i można je bardzo łatwo sfotografować.

Boczanka przylatuje do wilgotnych miejsc, ponieważ interesują ją rosnące tam rośliny. Ich gąsienice żerują bowiem m.in. na pokrzywach, chmielu, porzeczce, wiązówkach, łobodach i tawułach. Niełatwo je zobaczyć, ponieważ żyją w zwiniętych liściach, gdzie są dość dobrze ukryte przed różnym wrogami. Nawet najlepsza kryjówka, nie gwarantuje jednak całkowitej ochrony. Gąsienice muszą się mierzyć przede wszystkim z parazytoidami, takimi jak np. rączyce z gatunku: Meigenia mutabilis, Nemorilla floralis, Phryxe nemea i Pseudoperichaeta nigrolineata. Do tego dochodzą także liczne gąsienicznikowate i męczelkowate. Gąsienice nie są jednak całkowicie bezbronne.

Zagrożona gąsienica po prostu spada z liścia wprost na ziemię. Nie udaje jednak martwej, jak wiele innych owadów. Zamiast tego, zwija ciało i niczym mała opona, turla się do tyłu z prędkością dochodzącą do 40 cm/s, co jest wystarczającą prędkością, aby zwiać jakiejś rączycy. Naukowcy z Tufts University w Massachusetts bardzo dokładnie przyjrzeli się temu sposobowi ucieczki i tak im się spodobał, że wykorzystali go do zbudowania małego robota, który tak jak gąsienica, potrafi się zwijać i toczyć, choć robi to w przeciwnym kierunku, niż gąsienica. O tym niezwykłym wynalazku możecie przeczytać tutaj.

Na tym jednak nie koniec. Na cześć boczanki, nazwano podwodny kombajn Patania II, który został zbudowany przez belgijską firmę i jest używany do przeczesywania dna morskiego, w poszukiwaniu cennych surowców mineralnych, zalegających na dnie Oceanu Spokojnego (link macie tutaj). Ta ogromna maszyna (ma 12 m długości i waży 35 ton) może przeszukać w godzinę 2 km dna morskiego, co oznacza, że porusza się szybciej, niż gąsienica. Z drugiej jednak strony, czasami zdarza jej się ugrzęznąć w tym dnie, więc znów aż taka skuteczna, to nie jest.

Zieleńczyk ostrężyniec (Callophrys rubi) – mały, uroczy… kanibal!

Posted by skorpion21 on 4 kwietnia 2020
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , , , , . Dodaj komentarz

Wraz z nadchodzącą wiosną, pojawia się coraz więcej motyli. Jednym z nich jest malutki, ale jakże uroczy zieleńczyk. Na pierwszy rzut oka łatwo go przeoczyć. Nie chodzi tylko o to, że nasza uwaga jest zwykle skupiona na barwniejszych rusałkach lub zorzynkach, ale też o to, że zieleńczyk po prostu wie, jak się ukryć przed naszym wzrokiem. Mimo to, warto jednak spróbować go poszukać pośród runa leśnego, a przy odrobinie szczęście może nam się udać go wypatrzeć.

Systematyka i wygląd

Zieleńczyk ostrężyniec zalicza się do rodziny modraszkowatych (Lycaenidae) i jest jedynym przedstawicielem rodzaju Callophrys w Polsce. Jego wygląd jest na tyle charakterystyczny, że nie sposób go pomylić z żadnym innym motylem.

Rozpiętość jego skrzydeł sięga maksymalnie 2,6 cm, co oznacza, że jest jednym z najmniejszych motyli w Polsce. Wierzch jego skrzydeł jest brunatny i mało atrakcyjny, dlatego nie musimy się martwić, że zieleńczyk praktycznie nigdy nie rozkłada swoich skrzydeł w czasie spoczynku. Spód jego skrzydeł jest za to trawiastozielony, a tym samym bardzo miły dla oka. Na spodzie skrzydeł możemy też dostrzec rząd białych kropek, choć nie zawsze są dobrze widoczne. Obie płcie wyglądają praktycznie tak samo.

Gdzie go można spotkać?

Pospolity w całej Polsce. Zieleńczyk jest typowo leśnym motylem, który lata nisko, blisko runa leśnego. Szczególnie często można go znaleźć w pobliżu krzewów borówek, na których lubi siadać. Zieleńczyk pojawia się w lasach iglastych i mieszanych, na torfowiskach, wrzosowiskach oraz na zrębach. Pierwsze osobniki uaktywniają się w kwietniu i są obserwowane do czerwca.

Tryb życia

Jak na wiosennego motyla przystało, zieleńczyk jest bardzo rozlatany i niezwykle płochliwy. Czasami robi sobie przerwy i przysiada, ale zanim uda nam się go wypatrzeć, w mgnieniu oka zrywa się do lotu. Na szczęście, ze względu na małe rozmiary, nie lata na duże odległości i trzyma się niewielkiego obszaru. Pamiętajmy jednak, że jest bardzo szybki i nawet jeśli daleko nie odleci, to i tak możemy go zgubić. Najtrudniej go wypatrzeć, gdy usiądzie na zielonym liściu, ale nawet gdy przycupnie sobie na piaszczystej ścieżce, to i tak możemy go pomylić z opadłym listkiem. Przy odrobinie szczęścia, możemy też zauważyć zieleńczyka, jak siada na kwiatach by spijać nektar, choć przyznam szczerze, rzadko go widuje w takich sytuacjach.

Zieleńczyk w całym sezonie tworzy niewielkie kolonie składające się maksymalnie z kilkudziesięciu osobników. Samce są bardzo terytorialne i odganiają rywali, którzy wlecą do ich rewiru. Jeśli natomiast pojawi się samica, to samiec rusza za nią w pościg, aby jak najszybciej ją zapłodnić. Gdy jest już po wszystkim, samice latają nisko nad runem leśnym i poszukują roślin, na których będą mogły złożyć jaja. Pod względem ich wyboru są bardzo wszechstronne. Mogą to być borówki czarne (jagody) kruszyny pospolite, maliny, jeżyny, komonice, janowce i różne inne.

Gąsienice pojawiają się w połowie maja i żerują aż do końca lipca. Są bardzo żarłoczne. Zjadają kwiaty, liście oraz nasiona, a gdy po drodze trafią na inne gąsienice tego samego gatunku, to zjedzą także je. Choć może nas to szokować, to kanibalizm wśród gąsienic motyli nie jest wcale rzadki. Gdy nadejdzie właściwy czas, gąsienice schodzą z rośliny żywicielskiej i przepoczwarczają się w glebie. Poczwarki w pierwszym okresie życia potrafią wydawać dźwięki przypominające tykanie zegara, które mają za zadanie odstraszyć drapieżnika. Poczwarki zimują, a dorosłe zieleńczyki przeobrażają się wiosną przyszłego roku.

Paź królowej (Papilio machaon) – rozlatany szlachcic

Posted by skorpion21 on 27 sierpnia 2017
Kategorie: Makro. Tagi: , , , , , . 6 Komentarzy

No i wreszcie go mam! Chociaż w ciągu ostatnich lat obserwowałem go kilkakrotnie, to prawie zawsze widziałem go jedynie przelotem i ani razu nie udało mi się go sfotografować. Jakiś czas temu udało mi się jednak przełamać złą passę i to w dość nietypowy sposób. Podczas pewnego upalnego, lipcowego dnia, latający wówczas osobnik, dosłownie zderzył się z moimi okularami, a po chwili postanowił odpocząć na moim lewym barku! Niestety usiadł tak niefortunnie, że nie miałem najmniejszych szans, na zrobienie mu jakiekolwiek zdjęcia. Gdy po paru minutach odleciał, przez następną godzinę ganiałem za nim po leśnej polanie, w całkiem sporym skwarze, ale niestety nie udało mi się go podejść. Na całe szczęście, już następnego dnia, gdy planowałem ponowne odwiedziny feralnej polany, spotkałem go na trawniku, przy uniwersyteckim osiedlu Olsztyna! Tym razem paź zatrzymał się na dłużej, bo i też mógł ucztować na licznie tam rosnącej koniczynie łąkowej, dzięki czemu zrobiłem mu całkiem sporo zdjęć.

Systematyka

Paź królowej zaliczany jest do rodziny paziowatych (Papilionidae), która oficjalnie liczy w naszym kraju 5 gatunków. W praktyce jest ich jednak tylko 4, ponieważ zamieszkujący góry kokornakowiec (Zerynthia polyxena), już od wielu lat nie był u nas obserwowany (jedyne jego stanowisko było odnotowane na Górnym Śląsku w 1914 roku, choć później widziano go ponoć jeszcze kilka razy). Tym większa szkoda, że to naprawdę piękny motyl, ale urody nie można też odmówić jego najbliższym krewniakom, czyli niepylakowi apollo (Parnassius apollo) oraz niepylakowi mnemozyna (Parnassius mnemosyne), które w Polsce są objęte ścisłą ochroną gatunkową. Podobnie jak kokornakowiec, oba te gatunki są typowo górskimi, chociaż mnemozyna spotykany jest również w północno-wschodniej Polsce, głównie Kotlinie Biebrzańskiej i Puszczy Białowieskiej.

W kontekście tego artykułu, dużo ciekawszy jest jednak paź żeglarz (Iphiclides podalirius), który uchodzi za jeszcze piękniejszego, niż paź królowej. Żeglarz, znany też jako witeź żeglarz, spotykany jest głównie we wschodniej i południowej części naszego kraju. Trzeba przyznać, że jest dużo rzadszy, niż paź królowej i pewnie dlatego wciąż się znajduje na liście gatunków chronionych, choć w przeciwieństwie do niepylaków, w ostatnich latach został zepchnięty do rangi ochrony częściowej. Jak również widzicie po jego nazwie łacińskiej, należy do zupełnie innego rodzaju niż Papilio machaon, chociaż osoby nieobeznane z owadami, mogą je ze sobą pomylić. Witeź żeglarz ma jednak bledsze ubarwienie, a do tego znacznie dłuższe ogonki na tylnych skrzydłach.

Czasami mianem „pazia królowej” bywają określane również inne, bardziej wszędobylskie gatunki motyli, takie jak rusałka pawik czy admirał i chociaż urody odmówić im nie można, to warto pamiętać, że z prawdziwymi paziami nie mają one wiele wspólnego.

Wygląd

Nasz bohater jest jednym z największych motyli w Polsce. Rozpiętość jego skrzydeł waha się w granicach 6-9 cm, a dodatkowo cechują się całkiem sporą powierzchnią. Pierwsza para ma charakterystyczny, trójkątny kształt, natomiast tylne skrzydła są dużo bardziej zaokrąglone i zaopatrzone w czarny ogonek, na końcu każdego z nich. Takie ogonki często budzą skojarzenia z ogonami jaskółek, co znalazło swoje odzwierciedlenie w wielu zagranicznych nazwach. W Wielkiej Brytanii na ten przykład, zwie się je „Swallowtail”.

To co jednak szczególnie wyróżnia pazia królowej na tle naszych pozostałych motyli, to jego bajeczne ubarwienie. Pierwsza para jego skrzydeł jest po całości żółto-czarna. Podobnie jest z tylnymi skrzydłami, chociaż w ich przypadku mamy też do czynienia z dodatkowymi ozdobami w postaci niebieskiego pasa, na każdym ze skrzydeł oraz gustowną, czerwoną plamką, przy dolnej, wewnętrznej krawędzi, która stanowi swoistą wisienkę na tym przecudnym torcie. Spodnia strona skrzydeł, choć nieco bledsza, to i tak prezentuje się nie gorzej, niż wierzch, a do tego często zawiera w sobie nieco więcej czerwonych akcentów.

Gdzie go można spotkać?

Choć paź królowej może uchodzić za gatunek rzadki, to w rzeczywistości jest obecny w całym kraju i nawet często się pojawia w miejscach, gdzie rośnie dużo kwitnących kwiatów, choć zazwyczaj obserwuje się pojedyncze osobniki. Ano właśnie, chociaż trafia się czasami na leśnych polanach, to jednak dużo łatwiej można go spotkać na nasłonecznionych, mocno ukwieconych łąkach, polach oraz w naszych ogródkach, zwłaszcza tych ukwieconych, z dużą ilością roślin baldaszkowatych. Najbardziej aktywny staje się przy ciepłej, słonecznej aurze. Gdy się ochładza i wzmaga wiatr, wówczas przysiada ze złożonymi skrzydłami wśród roślinności, na której czasami można go wypatrzeć.

Paź królowej występuje u nas najczęściej w dwóch pokoleniach. Osobniki z pierwszego, można spotkać wiosną, głównie w maju i pierwszej połowie czerwca, natomiast te z drugiego pokolenia widuje się w lipcu oraz w sierpniu. Czasami pojawia się również późniejsze, trzecie pokolenie.

Tryb życia dorosłych motyli

Przez wiele lat, gdy miałem okazję obserwować tego przepięknego motyla, zapamiętałem go właściwie tylko z jednej rzeczy. Jest znakomitym, a do tego długodystansowym lotnikiem, często szybującym wysoko nad ziemią, przez co nie zawsze jest go łatwo zaobserwować, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z patrolującym okolice samcem, lub nawet samiczką, która zwyczajnie nie widzi dla siebie odpowiedniego miejsca do przycupnięcia. Jeśli jednak paziowi uda się znaleźć dogodne miejsce, czyli z dużą ilością kwiatów (nie jest wybredny co do wyboru konkretnych gatunków), wówczas chętnie na nich przysiada, a czasem trzyma się przy nich naprawdę bardzo długo. I wtedy potrafi być jednak bardzo rozlatanym, i tym samym fruwać z kwiatka na kwiatek, niczym przysłowiowa pszczółka. Co ciekawe, zanim paź usiądzie na kwiatku o delikatniejszej budowie, praktycznie przez cały czas macha swoimi potężnymi skrzydłami, dzięki czemu nie opada razem z nim na ziemie, co przy jego sporych gabarytach, mogłoby się niefortunnie zdarzyć. Bardzo często obserwowałem to przy okazji osobnika, którego spotkałem na koniczynach łąkowych i muszę przyznać, dość znacząco utrudniało mi zrobienie mu dobrego ujęcia, bez rozmazanych skrzydeł.

Kopulacja pazia odbywa się w jakimś ustronnym miejscu, wśród traw lub na krzewach i może trwać nawet 2-3 godziny. Po jej zakończeniu, samica składa jajeczka pojedynczo, na łodygach, spodniej stronie liści oraz szypułkach kwiatów, przy czym decyduje się na rośliny, które rosną w miejscach odsłoniętych i ciepłych, czyli na obrzeżach lasów, w pobliżu łąk, pól czy również w ogrodach. Zielonożółte jajeczka mierzą 1,5 do 2 mm i tuż przed wylęgnięciem się gąsienic zmieniają barwę na brunatną.

Gąsienice

Roślinami żywicielskimi gąsienic są te należące do rodziny baldaszkowatych. Bardzo często gustuje w tych, które uprawiamy na działkach czy w przydomowych ogródkach, a więc w marchwi, pietruszce, selerze, koprze czy kminku. Równie dobrze możemy je jednak znaleźć na dzikich roślinach, czyli podagryczniku, dzikiej marchwi, barszczu zwyczajnym, dzięgielu leśnym, biedrzyńcu mniejszym, goryszach i wielu, wielu innych.

W pierwszej fazie swojego życia, gąsienica pazia ma ciemnobrunatną barwę, z białą plamą na grzbiecie (dzięki temu może się upodobnić do ptasich odchodów), ale wraz z rozwojem, pojawia się u niej coraz więcej zieleni. Dorosła gąsienica jest więc po całości zielona, ale z poziomymi, czarnymi pasami ciągnącymi się na długości całego ciała oraz pomarańczowymi plamkami, które są rozsiane po wspomnianych pasach. Trzeba przyznać, że przy takim ubarwieniu wcale nie ustępuje swym pięknem dorosłemu motylowi. Co jednak ciekawe, takie kolory mają jej zapewnić bezpieczeństwo i ukryć ją wśród zielonych roślin, na których żeruje.

Jeśli jednak gąsienica i tak zostanie zaatakowana przez drapieżnika, wówczas demonstruje swoją tajną broń, w postaci pomarańczowych wyrostków (osmeterium), przypominających rogi, które wysuwa tuż zza swojej głowy. Wyrostki te mają bardzo konkretne zastosowanie, w postaci wydzielania ostrego, nieprzyjemnego zapachu, który działa odstraszająco na wielu wrogów naturalnych. Źródła pisane podają, że najskuteczniejsze są przeciwko drapieżnym i pasożytniczym owadom, nie działają natomiast zbyt dobrze na ptaki i pająki. Póki co nie jestem wstanie powiedzieć, jak bardzo sprawdzają się wobec ludzi, ponieważ póki co spotkałem tylko dwie gąsienice i żadna z nich nie chciała mnie odstraszyć w ten sposób, mimo, że starałem się je do tego zachęcić.

Rozwój gąsienic trwa około 3 tygodnie, po tym czasie następuje przepoczwarczenie. W przypadku pokolenia letniego, dorosłe motyle pojawiają się gdzieś tak po 2 tygodniach, natomiast motyle pokolenia wiosennego przeobrażają się z poczwarek, które uprzednio musiały przezimować przez kilka miesięcy.

Ochrona

W latach 1984-2001 paź królowej znajdował się na liście gatunków objętych ścisłą ochroną i w starszej literaturze można się znaleźć właśnie z taką informacją. Później jednak został zdjęty z listy gatunków chronionych i nie ma się co temu dziwić. Jak się okazało, paź królowej ma się u nas całkiem dobrze i bez trudu można go spotkać w całej Polsce. Nie oznacza to jednak, że przez cały czas tak będzie i może się kiedyś okazać, że znów trzeba będzie go wciągnąć na listę gatunków chronionych. Na razie się jednak na to nie zapowiada i trzeba trzymać kciuki by nie było takiej potrzeby, bo i też paź królowej to naprawdę przepiękny motyl i dobrze by było, gdyby latało go u nas jak najwięcej. Jedynie miłośnicy przydomowych warzywniaków, mogą być z tego powodu nieco mniej zachwyceni. Co jednak ważne, nawet jeśli jego gąsienice pojawią się na warzywach, to warto zaniechać ich tępienia, a zamiast tego po prostu je przenieść na dzikie gatunki baldaszkowatych, gdzieś na jakąś leśną polanę. Myślę bowiem, że nawet jeśli nie jest zagrożony to i tak, ten przepiękny motyl po prostu zasługuje na szczególną troskę.