kózkowate

Wszystkie wpisy otagowane „kózkowate”

Żerdzianka sosnówka (Monochamus galloprovincialis)

Posted by skorpion21 on 22 lutego 2022

Kategorie: Makro. Tagi: Bursaphelenchus xylophilus, chrząszcz, kózkowate, las, Monochamus galloprovincialis, owad, sosna, węgorek sosnowiec, żerdzianka sosnówka. Dodaj komentarz

Żerdzianka sosnówka to taki trochę letni odpowiednik tycza cieśli. Oba te chrząszcze należą do kózkowatych (Cerambycidae), oba charakteryzują się bardzo długimi czułkami (chociaż rekord należy oczywiście do tego drugiego) i oba są związane z sosnami, na których zresztą pojawiają się w sporych ilościach. Oczywiście ich wygląd jest na tyle różny, że raczej nie da się ich ze sobą pomylić. Nie oznacza to jednak, że sosnówkę da się tak łatwo rozpoznać. Oprócz niej mamy w Polsce jeszcze kilka innych żerdzianek, które na pierwszy rzut oka są do siebie bardzo podobne.

Systematyka

W Polsce można spotkać 4 gatunki żerdzianek. Oprócz żerdzianki sosnówki, jest też żerdzianka szewc (Monochamus sutor), żerdzianka krawiec (Monochamus sartor) i żerdzianka plamista (Monochamus saltuarius). Wiele lat temu z Puszczy Białowieskiej był wykazywany gatunek Monochamus urussovii, jednak obecnie jest uznawany za podgatunek Monochamus sartor urussovii. Poszczególne gatunki żerdzianek są do siebie bardzo podobne i czasami ciężko jest je odróżnić, bez pomocy specjalisty.

Główną różnicą między nimi, jest wygląd tarczki (scutellum). U żerdzianki sosnówki jest żółto-pomarańczowa, a u jej nasady znajduje się mała, czarna plamka. U żerdzianki szewc i żerdzianki plamistej czarna plamka biegnie przez cały środek tarczki, natomiast u żerdzianki krawiec nie ma jej w ogóle.

Wygląd

Żerdzianka sosnówka to zdecydowanie spory chrząszcz, który osiąga od 1,2 do 2,5 cm. Tutaj jednak muszę zaznaczyć, że jest to długość samego ciała od czubka głowy do końca odwłoka. Żerdzianka posiada jednak jeszcze bardzo długie czułki. Szczególnie imponujące są u samca, ponieważ mogą być trzy razy dłuższe od ciała, ale i samica nie ma się czego wstydzić, ponieważ jej czułki także są wyjątkowo pokaźne. Po co jednak żerdziankom tak długie czułki? W sumie nie do końca wiadomo, podobnie zresztą jak u tyczy. Być może samce wykorzystują je, aby wywrzeć wrażenie na samicach, ale to by nie wyjaśniało, dlaczego samice też mają dość długie czułki. Na razie więc to pytanie pozostaje bez odpowiedzi.

Ubarwienie żerdzianki jest ciemnobrązowe, na pokrywach znajdują się liczne plamki z żółtych oraz białych włosków. Odnóża i czułki są szaro-czarne. Żerdzianka jest wyposażona w małe, ale silne żuwaczki, dzięki którym może przegryźć korę, a nawet samo drewno.

Gdzie ją można spotkać?

Żerdzianka sosnówka występuje praktycznie w całej Polsce i w sprzyjających warunkach może być bardzo liczna, a nawet pojawiać się masowo. Dzieje się tak zwłaszcza w lasach, gdzie np. wiatr przewrócił mnóstwo drzew lub doszło do dużej wycinki drzew. Pod tym względem różni się od innych naszych żerdzianek, które występują głównie na południu Polski, szczególnie na terenach górskich. Oczywiście ze względu na swoje zamiłowanie do sosen, znaleźć ją można głównie w borach sosnowych, zwłaszcza na zrębach i na sągach drewna.

Pierwsze dorosłe osobniki mogą się pojawić już w maju, jednak rójkę odbywają gdzieś tak pod koniec czerwca oraz w lipcu. Później pojedyncze osobniki można jeszcze spotkać w sierpniu, a nawet we wrześniu. Pod koniec września 2021 r. dwa razy natrafiłem na żerdziankę niedaleko Olsztyna. Co ciekawe, nie była to jakaś stara, sfatygowana samica, która jakimś cudem przeżyła tak długo, lecz w pełni sił samiec, który jak gdyby nic latał sobie przy stercie drewna i co jakiś czas przysiadał sobie na niej, aby sobie zrobić przerwę.

Pierwsze moje spotkanie z tą żerdzianką miało miejsce 26 września, natomiast dwa dni później znalazłem ją ponownie i to w tym samym miejscu, dlatego podejrzewam, że był to ten sam osobniki. Niestety przy tym drugim spotkaniu odkryłem, że z jakiegoś powodu straciła spory fragment lewego czułka. Podejrzewam, że mogła zostać zaatakowana przez jakiegoś drapieżnika. Zdarza się też, że samce kózkowatych tracą czułki w walkach ze swoimi rywalami, ale było już dawno po okresie godowym i nie spotkałem żadnego innego osobnika, dlatego opcja z drapieżnikiem wydaje mi się bardziej prawdopodobna.

Dlaczego jednak ten samiec w ogóle się pokazał tak późno? Tu znów mogę się tylko domyślać, że po prostu z jakiegoś nieznanego mi powodu przeobraził się później, niż inne samce i dlatego pojawił się pod koniec września sam jak palec. Niezbyt fortunna dla niego sytuacja, ale tak czasami bywa. Często zdarza się nawet, że drewno, w którym żerują larwy kózkowatych, zostaje przerobione na deski lub meble i trafia do naszych domów, gdzie na skutek wyższej temperatury, szybciej się rozwijają i przeobrażają. W rezultacie dorosłe chrząszcze mogą się pojawić w czyimś pokoju nawet w środku zimy i nieźle zaskoczyć wszystkich domowników.

Tryb życia

Jeśli przeobrażenie odbędzie się zgodnie z planem i nie zakończy się w czyimś domu, dorosłe żerdzianki lecą w korony drzew, aby się pożywić świeżą korą młodych pędów, które w efekcie niestety usychają. Później zabierają się za gody, które także mogą się odbyć w koronach drzew, ale mogą się też z nimi przenieść blisko ziemi, na ścięte lub uszkodzone pnie i gałęzie sosen, w których później będą się rozwijać ich larwy. Z braku laku mogą też wybrać inne drzew iglaste, jak choćby świerki czy modrzewie. Jak jednak żerdzianki odnajdują odpowiednie drzewa lub partnerów do rozrodu? To proste, używają w tym celu sygnałów zapachowych. Samce na ten przykład wabią do siebie samice za pomocą feromonów agregacyjnych. Gdy w jednym miejscu zbierze się dużo samców, które chcą do siebie przyciągnąć samice, wówczas dochodzi między nimi do utarczek, a nawet walk, podczas których używają ostrych żuwaczek. Podobnie jest chociażby u tycza cieśli, czy wielu innych kózkowatych.

Samice podczas szukania odpowiednich drzew do zasiedlenia, kierują się wydzielanymi przez nie substancjami zapachowymi, szczególnie α-pinenem, czyli związkiem chemicznym, który jest głównym składnikiem terpentyny znajdującej się w żywicy. Dodatkowo mogą się również kierować feromonami wydzielanymi przez korniki (Ips spp.). Żerdzianki nie są zainteresowane zdrowymi drzewami, ale takimi, które zostały osłabione lub uszkodzone przez różne czynniki zewnętrzne, takie jak wiatr, pożar, gradacja korników czy działalność człowieka. Jest im przy tym wszystko jedno, czy będzie to jeszcze drzewo stojące, czy już takie, które zostało przewrócone lub ścięte i przygotowane do wywózki. Ważne tylko, aby było świeże, bo jeśli zalega gdzieś w lesie od kilku lat, to żerdzianki zdecydowanie się na nie skuszą. Po odbyciu kopulacji, samice składają jaja w jamkach, które wygryzają w korze, na granicy gładkiej kory i korowiny.

Larwy żerdzianek początkowo drążą płaskie chodniki pod korą, żywiąc się łykiem, jednak po swoim pierwszym zimowaniu wgryzają się w głąb drewna, gdzie pozostają przez kolejny rok. W trakcie tego procesu wyrzucają z otworu drobne trocinki, które gromadzą się wokół niego i zdradzają ich obecność. Pod koniec rozwoju, czyli gdzieś tak na jesieni, tworzą sobie komorę poczwarkową. Przepoczwarczają się jednak dopiero w następnym roku, gdzieś tak w czerwcu. Dorosłe owady muszą się wydostać z drewna i właśnie wtedy wykorzystują swoje silne żuwaczki, aby wygryźć sobie drogę.

Węgorek sosnowiec

Ze względu na swoją dietę, żerdzianki nie są zbytnio lubiane w lasach gospodarczych. Nie dość, że dorosłe osobniki niszczą młode pędy, to jeszcze ich larwy uszkadzają drewno. Na tym jednak wcale nie koniec. Żerdzianka sosnówka może przenosić węgorka sosnowca (Bursaphelenchus xylophilus), czyli groźnego nicienia, który przywędrował do Europy aż z Japonii. Po raz pierwszy wykryto go w 1999 r. w Portugalii, a w 2008 r. znaleziono go też w Hiszpanii. Na razie na tych krajach się zatrzymał, jednak nie można wykluczyć, że w przyszłości pojawi się także w innych rejonach Europy. Gdyby tak się stało, mogłoby się to naprawdę fatalnie skończyć, ponieważ węgorek powoduje chorobę więdnięcia sosen, która prowadzi do ich śmierci.

Żerdzianki nie są jedynymi roznosicielami nicienia. Spora w tym także wina ludzi, którzy mogą go przenosić wraz z transportowanym drewnem. Na chwilę obecną nie ma skutecznej metody bezpośredniego zwalczania nicieni. Zamiast tego próbuje się ograniczać liczebność żerdzianek lub wycinać zarażone drzewa, co jednak nie zawsze jest takie skuteczne. Głównym sposobem na obronę przed węgorkiem jest kontrola drewna i drewnianych materiałów opakowaniowych (DMO) wwożonych do kraju. U nas odpowiada za to Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Strangalia czarniawa (Stenurella melanura)

Posted by skorpion21 on 20 września 2017

Kategorie: Makro. Tagi: chrząszcz, dymorfizm płciowy, kózkowate, kwiaty, owad, Stenurella melanura, strangalia czarniawa, zapylacz. 1 Komentarz

Strangalia, o której opowiem wam za chwilę, należy do typowo letnich kózek, które w lipcu i sierpniu, bardzo licznie spotykam, podczas leśnych wędrówek. Jest jej u mnie na tyle dużo, że zazwyczaj nie zwracam na nią uwagę, ponieważ moją uwagę przyciągają inne, mniej liczne gatunki. W rym roku jednak, wyjątkowo postanowiłem zrobić jej więcej zdjęć i dzięki temu mogę wam ją zaprezentować.

Systematyka i wygląd

W naszym kraju żyją 4 gatunki z rodzaju Stenurella, choć jeden z nich, czyli Stenurella septempunctata nie był notowany od ponad 50 lat. Pozostała trójka, to gatunki pospolite i obecne w całej Polsce. Szczególnie interesująca jest strangalia przepasana (Stenurella bifasciata), która jest bardzo podobna do strangali czarniawej, ale o tym za chwilę.

Strangalia czarniawa nie jest dużą kózką, jej wymiary wahają się w granicach 6-9,5 mm. Zgodnie ze swoją nazwą, w jej ubarwieniu dominują ciemne barwy, z wyjątkiem pokryw, których barwa różni się w zależności od płci. W przypadku samic, pokrywy są czerwono-czarne, podczas gdy u samców są one żółto-brunatne. Różnice między nimi widać również w sylwetce, ponieważ samce są nieco mniejsze, a przede wszystkim wyraźnie smuklejsze od samic.

W przypadku samca, warto również zwrócić uwagę na jego odwłok, który w całości jest jednolicie czarny, czym różni się od samca strangali przepasanej, którego ostatnie segmenty odwłoka są czerwone. Niestety dostrzec je można jedynie wtedy, gdy widać go od spodu lub z boku, dlatego samce nie zawsze da się rozpoznać ze zdjęć, zwłaszcza, gdy ujęcia wykonane są z góry. W przypadku samic, sprawa jest dużo łatwiejsza, ponieważ wzór na pokrywach skrzydłowych strangali przepasanej wyraźnie się różni od tego, który możemy znaleźć u strangali czarniawej.

Gdzie ją można spotkać?

Pospolita w całej Polsce. Znaleźć ją można na terenach leśnych, w różnych nasłonecznionych miejscach, takich jak leśne polany, obrzeża lasów oraz pobocza dróg. Jest obecna wszędzie tam, gdzie występują większe skupiska kwiatów. Czasami może się pojawiać również w sadach i ogródkach, zwłaszcza tam, gdzie wcześniej było składowane drewno opałowe. Dorosłe osobniki pojawiają się w czerwcu i można je znajdować aż do sierpnia.

Tryb życia

Życie strangali czarniawej obraca się wokół najróżniejszych gatunków kwiatów (nie jest wybredna co do ich koloru), na których żywi się ich pyłkiem oraz nektarem. W trakcie pożywiania się, nie jest w ogóle płochliwa, można wręcz powiedzieć, że skupia się niemal wyłącznie na konsumpcji. Co również ważne, na kwiatach odbywa się kopulacja. Ta nie musi trwać długo, ale samce często pozostają na grzbiecie samicy nawet po jej zakończeniu, by dzięki temu blokować do niej dostęp innym samcom. Inna sprawa, że jeśli samica w końcu uwolni się od takiego samca, to i tak może później przystąpić do kolejnych kopulacji z innymi samcami. Zupełnie odmienny tryb życia prowadzą larwy, które rozwijają się w wilgotnym, butwiejącym i zmurszałym drewnie najrozmaitszych drzew liściastych i iglastych. Swoje chodniki drążą najczęściej wzdłuż drzewa. Ich rozwój trwa najczęściej rok, choć czasami może się przeciągnąć o jeszcze jeden.

Galeria:

Sichrawa górska (Gaurotes virginea)

Posted by skorpion21 on 19 czerwca 2017

Kategorie: Makro. Tagi: chrząszcz, Gaurotes virginea, kózkowate, owad, sichrawa górska. Dodaj komentarz

Nazwa tej kózki sugeruje, że aby ją spotkać, trzeba się wybrać w góry. W rzeczywistości jednak można ją znaleźć także w innych rejonach Polski. U siebie na Warmii spotykam ją dość często, choć muszę przyznać, że w porównaniu z innymi kózkami, jest bardziej płochliwa i przez to wcale nie tak łatwo jest zrobić jej zdjęcie. Na szczęście w ostatnich latach kilka razy mi się to udało, dzięki czemu mogę ją wam zaprezentować.

Systematyka

Sichrawa górska była wcześniej znana pod nazwą rodzajową Carilia, która obecnie obowiązuje tylko jako jej synonim. Obecnie jest jedyną, rodzimą przedstawicielką rodzaju Gaurotes, ale w przeszłości do tego samego rodzaju zaliczała się bardzo rzadka, objęta ścisłą ochroną sichrawa karpacka (Pseudogaurotina excellens), czyli endemiczny gatunek, spotykany u nas jedynie w Tatrach, Pieninach i na Babiej Górze. Obecnie oba te gatunki należą do odrębnych rodzajów, ale ich wspólna, polska nazwa pozostała. Wspólne jest również podobieństwo tych dwóch gatunków, choć sichrawa karpacka jest wyraźnie większa, masywniejsza, a jej odwłok po całości czarny.

Wygląd

Sichrawa górska to nieduży chrząszcz, którego wymiary wahają się w granicach 8-13 mm. Jej głowa oraz przedplecze są bardzo wąskie w porównaniu do pokryw skrzydłowych. Te ostatnie są gęsto punktowane, przez co mogą sprawiać wrażenie pomarszczonych. Odwłok sichrawy górskiej jest częściowo pomarańczowo-czerwony, co łatwo można zauważyć, gdy widzimy ją z boku. Reszta część jej ciała jest czarna, chociaż zdarzają się osobniki o czerwonym przedpleczu. Nasz wzrok z pewnością przykują jednak intensywnie błyszczące, zielone lub niebieskawe pokrywy, dzięki którym sichrawa górska lśni jak najwspanialszy, owadzi klejnot. Dzięki temu jest prawdziwą ozdobą naszych lasów. Wiem, może trochę przesadzam, ale przyznam, że sichrawa górska należy do jedynych z moich ulubionych kózek i zawsze mnie cieszy, gdy mogę ją podziwiać w czasie wypadów na łono natury.

Gdzie ją można spotkać?

Tak jak wspomniałem na początku, występowanie sichrawy górskiej nie ogranicza się jedynie do gór, choć trzeba przyznać, że właśnie w nich jest najliczniejsza i najszerzej rozprzestrzeniona. Książki podają również, że jest jej dość sporo w północno-wschodniej Polsce, co zresztą mogę potwierdzić na podstawie własnych obserwacji. Jeśli natomiast chodzi o inne rejony naszego kraju, to owszem jest w nich obecna, choć mimo wszystko, nie jest w nich aż tak liczna.

Sichrawę można spotkać przede wszystkich na nasłonecznionych obrzeżach lasów, zrębach, polanach oraz w pobliżu dróg, wszędzie tam, gdzie rosną duże ilości kwiatów. Dorosłe osobniki pojawiają się w maju i można je obserwować aż do sierpnia. Osobiście widuje ją głównie w maju oraz w czerwcu.

Tryb życia

Z tego co zauważyłem, sichrawy są dość ciepłolubne, dlatego najbardziej aktywne stają się w czasie ciepłej, słonecznej aury. Wtedy właśnie można je zaobserwować, jak odpoczywają na liściach roślin i odwiedzają kwiaty, zwłaszcza białe, baldaszkowate, by móc pożywić się ich pyłkiem. Niestety, tak jak wspomniałem na początku, są bardzo płochliwe, zaniepokojone natychmiast odlatują i czasami trzeba się za nimi mocno naganiać, by móc się im bliżej przyjrzeć.

Występowanie tego gatunku głównie w rejonach górskich i na północnym-wschodzie nie jest przypadkowe. Wszystko za sprawą świerka, którego jest tam najwięcej i w którym rozwijają się jej larwy (niektóre źródła podają, że mogą też żyć w innych drzewach iglastych, zwłaszcza sośnie). Konkretnie rzecz biorąc, wiodą swoje życie pod korą leżących na ziemi pniaków, ulokowanych w ciepłych, nasłonecznionych miejscach. Ich rozwój trwa dwa lata, w czasie drugiego zimowania, larwy schodzą pod ziemię i w niej też się przepoczwarczają.

Węglarek mniejszy (Ropalopus macropus) – wielbiciel uschniętych patyków

Posted by skorpion21 on 5 listopada 2016

Kategorie: Makro. Tagi: chrząszcz, kózkowate, las, owad, Ropalopus macropus, węglarek mniejszy. 2 Komentarze

Kilka lat temu, gdy przeglądałem forum entomologiczne, natrafiłem na post o kózkowatych, które były obserwowane u mnie w Olszynie. Były wśród nich gatunki, które spotykałem od dawna, ale były też takie, z którymi nie miałem jeszcze przyjemności się spotkać. Jednym z nich był właśnie bohater tego artykułu. Przez długi czas rozglądałem się za nim po pniach i gałęziach, ale nigdzie nie mogłem na niego trafić. W sumie nie powinno mnie to dziwić, zwykle tak mam, że jak szukam jakiegoś owada, to nigdy nie mogę go znaleźć. W końcu jednak zguba się znajduje, tyle że przypadkowo, gdy np. jestem zajęty szukaniem czegoś innego, lub gdy w ogóle niczego nie szukam. Tak też było tym razem, gdy przez zupełny przypadek wypatrzyłem pewnego osobnika, który próbował się wydostać z pajęczyny. Nie zauważyłem, aby jakiś pająk się nim zainteresował, więc wydostałem biedaka i posadziłem, najpierw na patyku, a później na liściu. Szybko się okazało, że miał licznych kolegów, którzy szybko biegali po pniach i gałęziach pobliskich leszczyn. Skorzystałem więc z okazji i zrobiłem im trochę zdjęć.

Nazewnictwo i systematyka

Przyznam, że początkowo wahałem się, jak przedstawić tego chrząszcza. Z łacińską nazwą nie ma żadnego problemu, ale jeśli chodzi o polską, to owszem posiada takową i to nawet nie jedną! Można go bowiem znaleźć pod nazwą: węglarek głogowy, węglarek czarny oraz węglarek mniejszy. Co do pierwszego członu nazwy, tutaj nie ma żadnej wątpliwości, zawsze występuje pod tą samą. Jeśli natomiast chodzi o nazwę gatunkową… osobiście wybrałem tę ostatnią. Dlaczego? Raz, że taka nazwa została zaproponowana przez specjalistę od kózkowatych Jacka Kurzawę na entomo.pl, no a dwa, uznałem że będzie do niego najbardziej pasować, ponieważ faktycznie nie jest zbyt dużą kózką.

Węglarek czarny należy oczywiście do rodziny kózkowatych (Cerambycidae) i jest jednym z pięciu przedstawicieli rodzaju Ropalopus w naszym kraju. Dwa z nich, czyli R. varini oraz R. femoratus, można łatwo odróżnić od węglarka mniejszego po czerwonych udach. R. ungaricus natomiast, choć ma czarne uda, to jest jednak znacznie większy od naszego gatunku, a do tego jest szerszy, ma inny kształt ciała, a jego pokrywy połyskują przyjemnymi dla oka kolorkami. Zostaje nam jeszcze jeden, czyli R. clavipes, ale o nim za chwilę.

Wygląd

Zanim napisze, jak rozróżnić oba te gatunki, najpierw opisze wygląd naszego węglarka mniejszego. Jak już wcześniej wspomniałem, ta ciekawa kózka jest stosunkowo mała, jej wymiary wahają się w granicach 7,5 – 14 mm. Dodatkowo ciało węglarka jest dość smukłe, co sprawia, że wygląda na jeszcze mniejszego. Uwagę zwracają jego długie, stosunkowo grube czułki oraz nogi, których czarne uda są wyraźnie pogrubiałe. Zgodnie z nazwą, jego ubarwienie jest jednolicie czarne, w odcieniu kawałka węgla. Do tego lekko połyskuje, ale też bez przesady.

***R. macropus* i *R. clavipes***

I tutaj zaczynają się schody, ponieważ bywają sytuacje, gdy nawet specjaliści mają problem, aby odróżnić te dwa gatunki. Na pierwszy rzut oka, możemy zauważyć, że Ropalopus clavipes jest nieco większy, od naszego Ropalopus macropus (może dorastać nawet do 2 cm), ale bywają również jego mniej wyrośnięte formy. Poza tym, ma również nieco inny kształt ciała, co można sobie porównać, gdy patrzy się ich fotografie. Generalnie jednak, zasada jest taka, że jeśli na czułkach – od członu trzeciego do ósmego – brakuje ząbków, wówczas mamy do czynienia z R. macropus. Jeśli natomiast na tych członach znajdują się ząbki (czułki są piłkowane), wówczas jest to R. clavipes. W praktyce jednak tak prosto nie jest.

Zdarzają się bowiem osobniki R. macropus, u których można znaleźć na czułkach ząbki! I co wtedy? Pojawia się kłopot, który można rozwiązać za pomocą innych, dużo pewniejszych cech. Niestety nie są one aż tak dobrze widoczne i często trzeba się posłużyć dużym powiększeniem, aby je dostrzec. Dodatkowo przydatne jest także spore doświadczenie. Jedną z takich cech jest owłosienie na przedpleczu i nasadach pokryw, które u R. macropus jest obecne (na zdjęciach zauważycie pewnie, że u tych moich osobników włosków jest całkiem sporo), a których brakuje R. clavipes. Inna taką cechą jest przedplecze, które u R. macropus jest po bokach zaostrzone, a u R. clavipes zaokrąglone.

Więcej na temat oznaczania tych dwóch chrząszczy możecie zresztą znaleźć na stronie entomo.pl.

Gdzie go można spotkać?

Węglarek mniejszy jest w Polsce stosunkowo rzadki, większość danych o jego występowaniu jest stara i nieaktualna. Są jednak miejsca, gdzie lokalnie bywa liczniejszy. Wydaje się, że szczególnie upodobał sobie Mazowsze. Często i systematycznie podawany jest chociażby z Warszawy. U siebie w Olsztynie znalazłem go natomiast w Lesie Miejskim. Jeśli chodzi o miejsca w których go można znaleźć, to występuje wszędzie tam, gdzie są obecne jego drzewa żywicielskie. Pojawia się więc w lasach liściastych oraz mieszanych, ale także w parkach, sadach, oraz na pojedynczych drzewach rosnących przy drogach. Dorosłe osobniki są spotykane od maja do lipca.

Tryb życia

Muszę przyznać, że dorosłe węglarki są bardzo ruchliwe, zwłaszcza w okresie godowym. Pojawiają się wtedy na pniach oraz gałęziach różnych drzew i krzewów, po których ganiają w te, i z powrotem jak oszalałe, byle tylko znaleźć drugą połówkę gotową do kopulacji. Rzadko się wówczas zatrzymują, zwłaszcza samce, chociaż nie powiem, parę razy dopisało mi szczęście i dzięki temu mogłem im zrobić kilka zdjęć. Szczególnie łatwo jest to zrobić, kiedy się pożywiają. W przeciwieństwie do wielu innych kózkowatych, bardzo rzadko odwiedzają kwiaty, a jeśli już to gustują głównie w głogach. Częściej natomiast można je przyuważyć, jak spijają wyciekający z drzewa sok. Oprócz tego, można też dość łatwo sfotografować samice, które składają jaja.

Roślinami żywicielskimi węglarków są różne gatunki drzew liściastych oraz krzewów. W literaturze można znaleźć informacje, że są to dęby, lipy, wiązy, wierzby, głogi, tarnina, leszczyna oraz drzewa owocowe. Rzadko bo rzadko, ale zdarza im się też rozwijać w świerkach. Jak więc widzicie, węglarki są bardzo wszechstronne pod względem wyboru gatunku, ponieważ nie to jest dla nich najważniejsze. Przede wszystkim liczy się to, by zasiedlone przez nie rośliny były obumierające lub zupełnie martwe, oraz by znajdowały się na nich cienkie gałązki, lub też leżały gdzieś wokół nich, np. ułamane przez wiatr, lub człowieka (dużo rzadziej decydują się na grubsze konary czy cienkie pnie). W nich bowiem rozwijają się larwy, które szczególnie chętnie gustują w uschniętych patykach. Początkowo żerują w korze, później zaś schodzą pod nią, przez co żerując naruszają biel. W drewnie zresztą następuje również ich przepoczwarczenie, które odbywa się w kwietniu. Rozwój larw trwa zazwyczaj 2 lata, ale w sprzyjających warunkach może się skrócić nawet o rok.

Działalność węglarków może być trochę niepokojąca dla leśników i sadowników na szczęście nie trzeba się ich bać, ponieważ nie atakują zdrowych drzew. Nie zasiedlają też okorowanego i zaimpregnowanego drewna. Dodatkowo są dość rzadkie, więc szansa na to, że pojawią się w naszym sadzie, nie jest jakoś szczególnie duża.