W czerwcu doświadczyłem rójek dwóch poświętnikowatych (Scarabaeidae), zaliczanych do podrodziny Rutelidae. Początek tego miesiąca należał do ogrodnicy niszczylistki (Phyllopertha horticola), niedużego chrząszcza o brązowych pokrywach, oraz zielonkawo połyskującym przedpleczu i głowie. Muszę przyznać, że dawno jej nie widziałem w tak hurtowych ilościach. W mieście było jej całkiem sporo, ale poza nim dosłownie się od niej roiło. W czasie wypadu do rezerwatu „Las Warmiński,” byłem światkiem naprawdę ogromnej ilości tych chrząszczy, które unosiły się nad trawami. Jako że ta „niszczylistka” w ich nazwie jest obecna nie bez powodu, rośliny w rezerwacie z pewnością nie miały wtedy powodów do radości.

Druga połowa czerwca upłynęła pod znakiem zupełnie innego chrząszcza. Konkretnie był nim listnik zmiennobarwny, znany też jako nierówienka listnik. Na pierwszy rzut oka przypomina ogrodnicę i bywa z nią często mylony. Mimo to różnią się kilkoma szczegółami i o nich będzie w dalszej części tekstu.

Wygląd

Dorosły listnik mierzy około 1 cm. Pod względem wymiarów, jest więc zbliżony do ogrodnicy, choć przeważnie jest od niej nieco większy. Z kształtu ciała, jest bardziej zaokrąglony i wypukły niż niszczylistka. Ponadto boki ciała nie są aż tak bardzo owłosione jak u niej i to również jest ważna cecha, na którą warto zwrócić uwagę.

Bardzo ciekawą kwestią jest ubarwienie i dlatego też warto mu poświęcić więcej uwagi. Nazwa „zmiennobarwny” ma bowiem swoje autentyczne uzasadnienie, zaś wariacji barwnych listników jest nawet całkiem sporo. Standardowo są zielonkawe lub czarno-granatowe z brunatnymi pokrywami. Brązowawe bywają również boki przedplecza, choć nie zawsze. Od czasu do czasu, zdarzają się odmiany, które mają jednolitą barwę, przeważnie ciemnozieloną, ale bywają też granatowe (najrzadsze z nich wszystkich). Warto o tym pamiętać, by przypadkiem nie uznać inaczej ubarwionych osobników za zupełnie inne gatunki.

Gdzie go można spotkać?

Anomala dubia jest gatunkiem, który występuje pospolicie w całej Polsce. Spotkać go można głównie na terenach trawiastych, szczególnie na obrzeżach lasów, ale również w parkach, ogrodach, a nawet na trawnikach. Dorosłe osobniki pojawiają się od maja do sierpnia, przy czym najliczniejsze są gdzieś tak na przełomie czerwca i lipca.

Tryb życia

Dorosłe chrząszcze odbywają rójkę w ciągu dnia oraz wieczorami, zwłaszcza kiedy jest słonecznie i zarazem ciepło. Wtedy też fruwają licznie nad roślinnością, zwłaszcza trawami, które porastają gleby piaszczyste i gliniasto-piaszczyste, by móc odbywać gody. W międzyczasie dorosłe osobniki chętnie się pożywiają liśćmi drzew np. brzóz i wierzb. Kopulacja przebiega u nich bardzo szybko i trwa od kilku do kilkunastu minut. Oczywiście konkurencja nie śpi, dlatego też, kopulacja bywa czasami przerywana przez inne samce, co prowadzi do niemałego zamieszania między nimi. Kiedy samica ma już spokój, przystępuje do składania jaj. Te trafiają do gleby, ponieważ to właśnie w niej rozwijają się larwy. Żerują na korzonkach roślin, zwłaszcza traw. Ich rozwój trwa jakieś dwa lata. Taki sposób bycia sprawia, że listniki mogą wyrządzać szkody, zwłaszcza larwy. Nie mniej, przeważnie nie są aż tak liczne, jak choćby ogrodnice.

Galeria: