Pozostałe rodziny pluskwiaków

Ostatni dział, w którym przedstawię mniejsze rodziny, głównie te, w których mam do pokazania jednego lub najwyżej dwóch przedstawicieli. By się nie rozdrabniać, zebrałem je w jednym miejscu, dzięki czemu, wszystkie są pod ręką.

Wyssowate (Rhopalidae)

Nieduża rodzina pluskwiaków licząca zaledwie 240 gatunków na całym świecie oraz około 14 w naszym kraju. W dużej mierze są to pluskwiaki średniej wielkości. Ich ciała są najczęściej podłużne bądź owalne. Większość z nich ma brunatne, niepozorne barwy, ale zdarzają się też barwniejsze gatunki. Przykładem może być glinik lulkarz (Corizus hyoscyami), który jest pomarańczowo-czarny. Wszystkie są roślinożerne, a znaleźć je można głównie wśród zarośli i bezpośrednio na ziemi.

Glinik lulkarz (Corizus hyoscyami)

Kowalowate (Pyrrhocoridae)

Kolejna nieduża rodzina, która również liczy na świecie około 300 gatunków. W Polsce mamy dwóch przedstawicieli tego rodzaju. Najbardziej znanym jest kowal bezskrzydły (Pyrrhocoris apterus), czerwono-czarny pluskwiak, którego możemy spotkać w sąsiedztwie lip. Kowalowate to pluskwiaki o krępej, dość masywnej budowie ciała. Wielkość naszych krajowych gatunków waha się w granicach 1 cm. Większość z nich to typowi roślinożercy, wysysający soki z nasion. Kowal bezskrzydły wysysa je z lipowych orzeszków i nasion kilku innych, dziko rosnących roślin. Oprócz tego, może jednak wysysać padlinę oraz odchody. Nasze rodzime kowale nie mają znaczenia gospodarczego.

Kowal bezskrzydły (Pyrrhocoris apterus)

Korowcowate (Aradidae)

Rodzina pluskwiaków licząca na świecie około 2 tys. gatunków oraz 20 gatunków w naszym kraju. Przedstawiciele tej rodziny to malutkie owady o szerokim i mocno spłaszczonym ciele. Z ubarwienia są przeważnie brunatne lub szare. Znaleźć je można głównie na i pod korą różnych drzew, wśród której znakomicie się ukrywają. Większość z nich żywi się grzybami lub wysysa soki z drzew. Znaczenie gospodarcze ma jedynie korowiec sosnowy (Aradus cinnamomeus), który może wyrządzać szkody żerując na sośnie. Biologia większości gatunków pozostaje nieznana.

Korowcowate (Aradidae) – rok 2018

Korowiec płaski (Aradus depressus)

Smukleńcowate (Berytidae)

Nieduża rodzina, licząca na świecie 200 gatunków, oraz 9 w naszym kraju. Pluskwiaki te charakteryzują się smukłymi, wydłużonymi ciałami, a także długimi, bardzo cienkimi odnóżami. Znaleźć je można głównie wśród różnych zarośli. Są w dużej mierze roślinożercami, wysysającymi soki z różnych roślin. Zaniepokojone potrafią udawać martwe i podszywać się pod kawałek uschniętej roślinki. Potrafią także całkiem nie najgorzej latać.

Smukleniec komarnicowaty (Neides tipularis)

Sonik tarczokolec (Metatropis rufescens)

**Smyczkowate (Alydidae)**

Rodzina pluskwiaków blisko spokrewniona z wtykowatymi (Coreidae) i nawet trochę do nich podobna. Na całym świecie liczy około 300 gatunków, w Polsce natomiast żyją tylko dwa: smyczyk mrówkownik (Alydus calcaratus) i Megalotomus junceus. Pluskwiaki te zamieszkują suche tereny trawiaste i ruderalne. Młode osobniki wykorzystują zjawisko mimikry i podszywają się pod mrówki.

Smyczyk mrówkownik (Alydus calcaratus)

Zajadkowate (Reduviidae)

Duża rodzina pluskwiaków, licząca na świecie aż 7 tys. gatunków. W dużej mierze są to jednak tropikalne gatunki, w Polsce mamy ich bowiem tylko 10. Pluskwiaki te mają przeważnie mocną budowę ciała oraz silnie zbudowane nogi, ale trafiają się również gatunki bardzo smukłe z długimi, cienkimi nogami. Ich maleńka główka zaopatrzona jest w ogromną, ostrą i zakrzywioną kłujkę. Przeważnie są dość kolorowe, ale spotyka się także gatunki o ubarwieniu niepozornym, maskującym. Wszystkie polskie gatunki są drapieżnikami, polującymi na inne owady. Z tego też względu są bardzo pożytecznymi stworzeniami. Podobnie ma się rzecz z gatunkami tropikalnymi, choć niektóre z nich są również pasożytami przenoszącymi choroby. Takie gatunki występują jednak tylko w Ameryce Południowej.

Srogoń napastnik (Rhynocoris annulatus)

Zażartkowate (Nabidae)

Rodzina pluskwiaków licząca na całym świecie ok. 500 gatunków skupionych w 20 rodzajach. W Polsce można spotkać 15 gatunków, przy czym większość z nich należy do rodzaju Nabis. Są to pluskwiaki o smukłym ciele, mające długie, cienkie czułki oraz dużą, długą kłujkę. Zwykle są ubarwione jednolicie i niepozornie, ale spotyka się wśród nich gatunki o jaskrawym, czerwono-czarnym ubarwieniu. W obrębie jednego gatunku mogą występować osobniki bezskrzydłe i takie, które mają dobrze wykształcone skrzydła. Przednie odnóża często mają grubsze uda i są przystosowane do chwytania zdobyczy. Niemal wszystkie są drapieżnikami, które polują głównie na małe owady, takie jak mszyce, gąsienice i inne pluskwiaki.

Zażartki z rodzaju Nabis

Skoczkowate (Cicadellidae)

Do tej rodziny pluskwiaków zalicza się ponad 20 tys. gatunków, natomiast w Polsce występuje ponad 430 gatunków. Zwykle są bardzo małe (przeciętnie osiągają od 4 do 15 mm). Skrzydła składają dachówkowato nad odwłokiem. Ich głowa jest szeroka i trójkątna. Tylne odnóża mają spłaszczone golenie i liczne kolce, umożliwiają im wykonywanie dalekich skoków i stąd też ich nazwa. Część gatunków ma maskujące, zielone lub brunatne kolory, ale zdarzają się również jaskrawo ubarwione skoczki, które rzucają się w oczy już z daleka (dotyczy to zwłaszcza tych gatunków, które żyją w tropikach). Wszystkie skoczki są roślinożerne, najczęściej wysysają soki z liści i innych części roślin. Niektóre gatunki mogą wyrządzać szkody. Skoczki wytwarzają duże ilości spadzi, którą mogą zlizywać inne owady, takie jak pszczoły i mrówki.

Uszyca (Ledra aurita)

Pienikowate (Aphrophoridae)

Rodzina pluskwiaków licząca na świecie około 990 gatunków, w Polsce natomiast ponad 30. Te masywnie zbudowane pluskwiaki mają wysoko uniesioną głowę do góry, natomiast tył mocno przylega do podłoża. Ich ostatnia para nóg umożliwia im bardzo wysokie i dalekie skoki. Ubarwione są niepozornie, przeważnie brunatnie. Znaleźć je można wśród różnych zarośli oraz na drzewach i krzewach. Są roślinożerne, wysysają soki z różnych roślin. Ich larwy, ukrywają się w pienistej wydzielinie, którą same wytwarzają.

Pienik olchowiec (Aphrophora alni)

**Zgarbkowate (Membracidae)**

Rodzina pluskwiaków licząca na świecie około 3,2 tys. gatunków, większość żyje w rejonach subtropikalnych i tropikalnych. W Polsce występują tylko trzy, w tym jeden inwazyjny kolcoróg bizoniak (Stictocephala bisonia). Wyglądem upodabniają się do kolców i cierniów roślin. Tropikalne gatunki często mają niezwykłe i dziwaczne kształty oraz żywe kolory. Również u tropikalnych gatunków często możemy się spotkać z daleko posuniętą opieką nad młodymi, z którymi dorosłe osobniki mogą się komunikować za pomocą sygnałów akustycznych. U rodzimych gatunków takie zwyczaje nie występują. Wszystkie są roślinożerne, wysysają soki roślin, na których przesiadują.

**Zgarb rogaty (Centrotus cornutus)**

Zabielicowate (Ortheziidae)

Rodzina licząca około 200 gatunków na całym świecie i tylko 5 w naszym kraju. Pluskwiaki z tej rodziny to dość prymitywna grupa czerwców, która zachowała odnóża, dzięki czemu mogą się poruszać. Ich ciała są pokryte woskiem, który same wydzielają, przez co są niemal po całości białe. Żyją na różnych roślinach, z których wysysają soki. Najbardziej znana zabielica pokrzywowa (O. urticae), zgodnie z nazwą preferuje pokrzywy.