Kózkowate (Cerambycidae)

Rodzina chrząszczy, zaliczana do nadrodziny Phytophaga. Na całym świecie liczy sobie ponad 35 tys. gatunków, w Polsce zaś tylko 195. Większość charakteryzuje się smukłą sylwetką oraz wydłużonym, zwężającym się ku tyłowi ciałem. Znakiem rozpoznawczym wielu gatunków, są bardzo długie czułki, przy czym rekordzistą jest tycz cieśla (Acanthocinus aedilis), którego samiec posiada najdłuższe czułki w stosunku do swojego ciała, spośród wszystkich, rodzimych chrząszczy. Wiele gatunków zaliczanych do tej rodziny, to chrząszcze średniej wielkości bądź duże, niejednokrotnie cechujące się wspaniałym ubarwieniem. Największymi kózkami w naszym kraju są borodziej cieśla (Ergates faber) oraz kozioróg dębosz (Cerambyx cerdo); rozmiary obu z nich przekraczają 5 cm. Kózkowate są niemal po całości roślinożercami. Dorosłe żywią się głównie pyłkiem oraz wyciekającym z drzew sokiem. Robakowate, beznogie larwy, rozwijają się natomiast pod korą lub bezpośrednio w drewnie, rzadziej w roślinach zielnych. Kózkowate potrafią się bronić przed drapieżnikami, poprzez wydawanie zgrzytających/skrzypiących dźwięków. Wiele z nich, stosuje także zjawisko mimikry i próbuje się podszywać pod niebezpieczne żądłówki. Większość kózkowatych nie ma większego znaczenia dla człowieka, jednak niektóre z nich bywają uznawane za mniej lub bardziej groźne szkodniki. Wiele kózkowatych to gatunki rzadkie, znajdujące się często na Czerwonej Liście. Część z nich jest objęta częściową lub całkowitą ochroną.

Baldurek pręgowany
(Leptura quadrifasciata)

Biegowiec osowaty
(Clytus arietis)

Caponie (Leiopus spp.)

Dyląż garbarz (Prionus coriarius)

Dłużynka dwukropka
(Oberea oculata)

Kłopotek czarny (Spondylis buprestoides)

Krępień górski (Pachytodes cerambyciformis)

Kwiatomir czteroplamy (Pachyta quadrimaculata)

Kurtek mniejszy (Molorchus minor)

Kusokrywka większa
(Necydalis major)

Ostrokrywka nieparka
(Oxymirus cursor)

Paśnik niszczyciel (Plagionotus detritus)

Paśnik pałączasty (Plagionotus arcuatus)

Pętlak zmarszczkowany (Leptura aethiops)

Rębacz pniowiec (Rhagium mordax)

Rębacz sosnowiec (Rhagium inqusitor)

Rozpylak topolowy
(Dinoptera collaris)

Rzemlik osinowiec
(Saperda populnea)

Rzemlik plamisty (Saperda scalaris)

Rzemlik punktowany (Saperda perforata)

Sichrawa górska (Gaurotes virginea)

Strangalia czarniawa (Stenurella melanura)

Strangalia plamista
(Rutpela maculata)

Strangalia wysmukła (Strangalia attenuata)

Ściga purpurowa (Pyrrhidium sanguineum)

Tycz cieśla (Acanthocinus aedilis)

Węglarek mniejszy
(Ropalopus macropus)

Wiecheć próchnowy (Alosterna tabacicolor)

Wonnica piżmówka
(Aromia moschata)

Wykarczak sosnowy
(Arhopalus rusticus)

Zagwoździk fiołkowy
(Callidium violaceum)

Zgrzytnica zielonkawowłosa (Agapanthia vilosoviridescsns)

Ziemioródka skryta
(Cortodera femorata)

Zmorsznik czerwony (Stictoleptura rubra)

Zmorsznik paskoczułki (Stictoleptura maculicornis)

Żerdzianka sosnówka (Monochamus galloprovincialis)