Jętki (Ephemeroptera)

Rząd owadów liczący na świecie około 3000 tys. gatunków oraz z jakieś 120 w naszym kraju. Jest to bardzo stara i prymitywna grupa owadów, których przodkowie fruwali w czasach sprzed pojawienia się dinozaurów. Owady te są jedynym rzędem, u którego występuje dodatkowe stadium rozwoju, czyli subimago (lub subimagines). Przypomina ono stadium dorosłego owada, ale jest przeważnie szare, z mlecznymi skrzydłami. Rzadko lata, przeważnie przesiaduje na roślinie, zaś po pewnym czasie (od kilku minut do kilku godzin) przechodzi ostatnią wylinkę, w efekcie której powstaje w pełni dojrzały osobnik. Dorosłe jętki nie pobierają pokarmu, ponieważ ich narządy gębowe są uwstecznione. Charakteryzują się smukłym i delikatnym ciałem, dużymi, szerokimi skrzydłami (przeważnie mają dwie pary, ale u niektórych z nich, występuje tylko jedna), oraz trzema, bardzo długimi przysadkami odwłokowymi na końcu ciała. Dorosłe jętki żyją bardzo krótko. Samce najwyżej dzień lub dwa, a czasem wręcz kilka godzin. Samice są bardziej długowieczne i potrafią przeżyć kilka dni, a nawet tygodni. Samce jętek tworzą ogromne roje, głównie pod osłoną nocy. Często zlatują do sztucznych źródeł światła. W nich właśnie dochodzi do kopulacji z samiczkami, które później składają jajeczka do różnych zbiorników wodnych. Larwy żyją w wodzie, przy czym różne z nich, mogą zamieszkiwać różne jej części. Np. jedne żyją wśród roślin wodnych i aktywnie pływają od jednej do drugiej, inne są bardziej skryte i trzymają się kamieni, z dala od światła. Larwy przypominają dorosłe owady, mają wydłużone ciała, a na końcu odwłoka trzy, długie przysadki. Po bokach odwłoka mają natomiast skrzelotchawki służące im do oddychania pod wodą. Większość z nich odżywia się szczątkami organicznymi, głównie pochodzenia roślinnego. Same stanowią pokarm wielu ryb, wodnych bezkręgowców oraz różnych, innych stworzeń. Ich rozwój trwa od jednego roku aż do trzech lat.