Bąkowate (Tabanidae)

Na całym świecie odkryto około 4,5 tys. gatunków, natomiast w Polsce około 50. Do bąkowatych należą muchówki średniej wielkości oraz bardzo duże, niektóre gatunki z rodzaju Tabanus osiągają nawet 3 cm, co plasuje je w czołówce największych muchówek w naszym kraju. Zazwyczaj mają niepozorne ubarwienie, ale ich ogromne oczy często są niezwykle kolorowe. Wyposażone w aparat gębowy typu tnąco-ssącego, który umożliwia samicom nacinanie skóry ssaków i spijanie ich krwi. Samce żywią się wyłącznie nektarem. Człowieka atakują głównie mniejsze gatunki, zwłaszcza jusznice (Haematopota spp.), ślepaki (Chrysops spp.) i trochę większe bąki z rodzaju Hybomitra. Larwy rozwijają się głównie w środowiskach wilgotnych, zwłaszcza w strefie przybrzeżnej różnych wód, torfowisk i bagnisk. Często prowadzą drapieżny tryb życia, żywiąc się m.in. larwami komarów, ale mogą być także saprofagami i rozwijać się w martwym drewnie. Duże gatunki bąków bywają potocznie nazywane gzami, jednak jest to nieprawidłowe określenie, ponieważ prawdziwe gzy należą do rodziny gzowatych (Oestridae) i nie mają wiele wspólnego z bąkami. Jusznice bywają też potocznie zwane „końskimi muchami.” Oczywiście ze względu na ich… kąśliwą działalność, bąki są dość groźnymi szkodnikami, zarówno dla ludzi, jak i zwierząt gospodarczych.